آنالیز ریسک چیست ؟

مدیریت ریسک یعنی دستیابی به موفقیت و اهداف با وجود تمام عوامل خطرساز و اتفاقات از پیش تعیین نشده. اینکه به جای فرار از ریسک، با آن مقابله کنیم و با کنترل ریسک، خطرات احتمالی یا خسارات وارد شده را کاهش دهیم.

مدیریت ریسک در پروژه‌های عمرانی ؛ تعریف، عوامل و راهکارها

مدیریت ریسک در پروژه‌های عمرانی یا به طور صحیح‌تر مدیریت ریسک شاخه‌ای از علم مدیریت است که امروزه به کمک مدیران شرکت‌های بزرگ که پروژه‌های بزرگی مانند پروژه‌های عمرانی را انجام می‌دهند، آمده است. در این مقاله به بیان پاره‌ای توضیحات در زمینه مدیریت ریسک در پروژه‌های عمرانی می‌پردازیم و آشنایی مختصری با اصطلاحات و روش کار آن پیدا می‌کنیم. در ادامه با ویکی ساختمون همراه باشید.

در ادامه به بررسی برخی اصطلاحات رایج در مدیریت ریسک می‌پردازیم. در این مقاله با اصلاحاتی چون ریسک، عدم قطعیت، مدیریت ریسک و … روبرو می‌شویم و لازم است مفهوم کلی هرکدام از آن‌ها را بدانیم.

ریسک و عدم قطعیت چیست؟

ریسک یا فرصت به وضعیتی از یک رویداد که نتیجه آن غیرقطعی ولی قابل اندازه‌گیری است، گفته می‌شود؛ نتیجه این رویداد می‌تواند مثبت یا منفی باشد.

عدم قطعیت را بسیاری مساوی با ریسک قلمداد می‌کنند ولی در واقع این طور نیست. ریسک یک وضعیت از یک رویداد است که قابل محاسبه است ولی عدم قطعیت این قابلیت را ندارد و نمی‌توان آن را اندازه‌گیری کرد.

احتمال وقوع و میزان ریسک مالی رویداد

میزان رخداد پیامد خوشایند یا ناخوشایند است که به صورت ‌در‌صد‌ و یا به طور جامع‌تر به صورت نمودار توزیع احتمالات بیان می‌شود. حاصلضرب هزینه پیامد ناخوشایند یا خوشایند در احتمال وقوع آن است.

مدیریت ریسک چیست؟

مدیریت ریسک گرایش تازه‌ای از علم مدیریت است که در گستره متنوعی از انواع شاخه‌ها از جمله امور مالی و سرمایه‌گذاری، تجارت، بیمه، ایمنی، بهداشت و درمان، مسایل سیاسی، اجتماعی، نظامی و‌‌ پروژه های صنعتی و عمرانی جایگاه خود را پیدا کرده است.

مدیریت ریسک یک فرآیند سیستماتیک از شناسایی، تحلیل و پاسخ به ریسک‌های پروژه است و در آن احتمال و اثرات وقایع مثبت به حداکثر و اثرات و وقایع منفی به حداقل می‌رسد. در واقع مدیریت ریسک مجموعه فرآیندهای مورد نیاز برای شناسایی، تجزیه و تحلیل و واکنش در مقابل ریسک پروژه به منظور بیشینه نمودن نتایج وقایع مثبت و کمینه نمودن پیامدهای وقایع ناگواراست.

در پروژه‌های عمرانی چه ریسک‌هایی وجود دارد؟

در پروژه‌های عمرانی مانند هر پروژه دیگری ریسک‌های زیادی وجود دارد که توسط کار گروهی تخصصی شناسایی، ارزیابی و برنامه‌ریزی برای کاهش آنها انجام می‌شود. از جمله ریسک‌هایی که در پروژه های عمرانی با آن‌ها برخور

د می‌شود، می‌توان به ریسک تکنیکی، ریسک ساخت، ریسک موقعت کار، ریسک اداری و سازمانی، ریسک اجتماعی و فرهنگی و ریسک مالی اشاره کرد که در کشورهایی با اقتصاد ضعیف و مریض مانند ایران وجود دارد.

ریسک‌های فنی و تکنولوژیکی شامل عدم کفایت مطالعات صورت گرفته و اطلاعات ناکافی از شرایط زمین و محل کار، کمبود دسترسی به مواد و مصالح، نامناسب بودن طراحی و اطلاعات طرح برای برآورد صحیح هزینه و برنامه‌ریزی، دسترسی کم به مواد و مصالح ساختمانی و استاندارد نبودن مواد و مصالح مورد نیاز می‌شوند.

از بین ریسک‌های ساخت هم می‌توان از بازدهی و بهره وری ناکافی، ناپایداری آب و هوا و عوامل جوی، خطرات ناشی از تخریب، رانش و …، خطرات جانی پرسنل در کارگاه‌هایی که مشغول به کار هستند، عدم کفایت پیمانکار و کم بودن دانش وی، مسائل صنعتی، تاخیر پیش‌بینی نشده در برنامه زمان‌بندی برای تهیه و دسترسی به منابع ساخت و ساز، کار با کارفرمایان فاقد تخصص و ضعیف از نظر مالی و مدیریتی، طولانی شدن زمان اجرا و اتمام پروژه‌ها و بیمه نکردن تمامی پروژه‌های عمرانی از سوی شرکت‌های بیمه نام برد.

ریسک موقعیت کار را هم می‌توان نبود یا کمبود منابع مانند مواد، زمین و کارگر، کمبود نیروی متخصص در اجرای سیستم‌های حساس فنی و کارگری، تعهد به انجام کارهایی که سازنده، کارفرما یا هر نهاد نظارتی دیگر که سابقه انجام موارد مشابه را ندارد، کار در مناطق مرزی، محروم یا جنگی به دلیل وجود مواد منفجره و وقوع خطرات جانی و مالی بعدی ناشی از آن دانست.

ریسک مالی را هم تورم (کوتاه مدت) یا نبود مقیاس برای هزینه فعالیت‌ها، زمان‌بندی نادرست پرداخت‌ حقوق، اعتصابات و ناآرامی‌های کارگری، کمبود مالی کارفرما، عدم همکاری موسسات مالی در پرداخت تسهیلات، انجام کارهای مقطوع و بدون تعدیل در مناطق با تورم و غیر قابل پیش بینی، تغییر در تعرفه‌های اداری، عدم تنظیم و ارائه به موقع صورت جلسه و صورت وضعیت‌ها تشکیل می‌دهند.

ریسک اداری و سازمانی شامل مدیریت نامناسب و ناکارآمد، بروکراسی اداری، تغییرات ساختاری، مدیریتی و احتمال تغییر در برنامه‌ها و هدف گذاری‌ها، عدم همکاری ادارات و سازمان‌های اثرا گذار در اجرای پروژه‌های ساختمانی، ضعف قوانین و برداشت سلیقه‌ای از آن در سازمان‌های فوق و ناهماهنگی ادارات و سازمان‌های اثرگذار در اجرای پروژ‌ه‌های ساختمانی هستند.

ریسک فرهنگی و اجتماعی نیز نامناسب بودن فرهنگ کاری و فنی عوامل اجرایی و استادکاران، عدم توجه به مسائل فرهنگی و هنجارهای اجتماعی آنالیز ریسک چیست ؟ در طراحی ساختمان‌ها، افزایش جمعیت، مهاجرت و ساخت و ساز غیر استاندارد در مناطق حاشیه‌ای و ضعف فرهنگی در استفاده از ساختمان را شامل می‌شود.

بیشتر بخوانید: نرم افزار مدیریت پروژه ؛ ۶ تا از بهترین‌ها

احتمال رویداد کدامیک از ریسک‌های گفته شده چقدر است؟

در بررسی‌های صورت گرفته نشان داده شده که میزان ریسک اقتصادی و مالی است که مقدار به صورت حداقل و حداکثر از ۳/۴ تا ۳/۸ درصد است و احتمال وقوع آن نیز زیاد است. پس از آن ریسک فنی و تکنولوژی است که حداقل ۲/۸ و حداکثر ۳/۴ درصد است و احتمال وقوع آن نیز زیاد است. ریسک اداری و سازمانی احتمال وقوع زیادی دارد و میزان آن حداقل ۳/۱ و حداکثر ۳/۴ درصد است. ریسک ساخت هم احتمال وقوع متوسطی دارد و میزان بین ۲/۸ تا ۳ درصد است. ریسک فرهنگی و اجتماعی نیز احتمال وقوع متوسط دارد و میزان آن ۲/۹ تا ۳/۲ درصد است. در نهایت ریسک موقعیت کار هم میزان ۲/۴ تا ۲/۷ درصدی دارد و احتمال وقوع آن اندک است.

ریسک‌ها و عدم آنالیز ریسک چیست ؟ قطعیت‌ها متوجه چه کسانی هستند؟

به طور کلی در پروژه‌های عمرانی عدم قطعیت‌ها متوجه پیمانکار و کارفرما (شرکت‌های عمرانی) است. از این رو برای مدیریت ریسک در یک پروژه عمرانی کارفرمایان به دنبال روش‌هایی برای کاهش بار عدم قطعیت‌ها از کارفرما و انتقال بخشی از آن‌ها به سازندگان خصوصی هستند. استفاده از روش‌هایی مانند شراکت در ساخت، قراردادهای آنالیز ریسک چیست ؟ تفکیک شده بر اساس تخصص، جذب سرمایه خصوصی (مثل ساخت خانه با هزینه سازنده در زمین کارفرما و شراکت در سود) می‌تواند راه حلی برای کاهش ریسک و عدم قطعیت در پروژه‌های عمرانی وارد شده بر کارفرما شود.

ریسک‌ها و عدم قطعیت‌هایی که پیمانکاران را تحت تاثیر قرار می‌دهند، شامل طرح و بازار است و بستگی زیادی به نوع قرارداد با کارفرما دارد. پس پیمانکاران باید در هنگام بستن قرارداد به شرایط آن دقت کنند و هزینه را با توجه به شرایط مندرج در قرارداد بسنجد و تلاطم بازار را هم در نظر بگیرد. تجربه یک پیمانکار در این راه می‌تواند کمک زیادی به وی کند تا تصمیم درست را اتخاذ کند.

سخن آخر

کارفرمایان به منظور مدیریت ریسک در پروژه‌های عمرانی باید از بهترین مشاوران استفاده کنند و با پیمانکاران خبره قرارداد ببندند. برای کاهش ریسک اداری و سازمانی از وکلای برجسته برای انجام کارهای اداری استفاده کنند و برای کاهش ریسک‌های مالی هم از اقتصاددانان کمک بخواهند و حسابداران ماهر استخدام کنند تا با کمترین ضرر مالی و جانی پروژه را به اتمام برسانند.

ریسک مالی چیست و چطور آن را مدیریت کنیم؟

آشنایی و درک ریسک مالی برای همه صاحبان مشاغل ضروری است. چه شما یک سرمایه‌گذار بزرگ باشید و چه یک مغازه‌دار کوچک، به هر حال با خطر از دست دادن سرمایه و شغل خود مواجه هستید. با اینکه برخی از عوامل خارج از کنترل شما هستند، ولی با یادگیری مباحث مربوط به مدیریت ریسک می‌توانید ضررها را به حداقل برسانید.

در ادامه این مطلب همراه فانوس باشید تا ابتدا به شما بگوییم ریسک مالی چیست و سپس 6 راه برای مدیریت ریسک مالی را به شما معرفی کنیم.

ریسک مالی چیست؟

به زبان ساده، ریسک مالی را می‌توان انواع ریسک و خطراتی دانست که پول شما را تهدید می‌کنند. درواقع هدف نهایی سرمایه‌گذاری، ایجاد ثروت و رشد پول برای کمک به تحقق اهداف اولیه مالی است. وقتی نوبت به سرمایه‌گذاری می‌شود، از دست دادن پول یک ریسک مالی واقعی به حساب می‌آید. در حالی که گاهی از دست دادن سرمایه آسان است، ولی شما می‌توانید برای محافظت از خود در برابر آن‌ها روش‌هایی را اتخاذ کنید.

انواع ریسک مالی

ریسک مالی در تجارت را می‌توان دو نوع در نظر گرفت: ریسک داخلی و ریسک خارجی. ریسک داخلی ناشی از مدیریت ضعیف است که منجر به نقص فرآیندهای عملیاتی و عدم توانایی رشد می‌شود. ریسک خارجی ناشی از رقابت، بازار و تغییر نیازهای مشتری است. انواع ریسک عبارتند از:

ریسک عملیاتی

این ریسک یکی از انواع ریسک‌های داخلی است که از نقص عملیاتی مانند سو مدیریت یا نقص فنی ناشی می‌شود. در اینجا شرکت‌ها با عدم کنترل داخلی روبه‌رو هستند و همچنین گاهی به این دلیل اتفاق می‌افتد که افراد نتوانستند استراتژی مورد نظر را به خوبی اجرا کنند.

ریسک اعتباری

این نوع خطر زمانی ایجاد می‌شود که فرد نتواند به تعهدات خود در قبال طرف مقابل عمل کند. این از طرق مختلف بر صاحبان مشاغل تاثیر می‌گذارد. برخی افراد ریسک اعتباری بالایی دارند، نرخ بهره بالاتری پرداخت می‌کنند و در تامین وام مشکل بیشتری دارند. در نتیجه اگر وام‌ها پرداخت نشود، خطر اعتباری صاحب مشاغل افزایش می‌یابد.

ریسک بازار

این مورد یک ریسک مالی خارجی است که به معنای تغییر شرایط در بازار، مثل رفتار مصرف‌کننده و وجود رقبا است. صاحبان مشاغل باید از نزدیک این نوع ریسک را تحت نظر داشته باشند.

ریسک نقدینگی

ریسک نقدینگی در نظر می‌گیرد که چگونه سریع و آسان دارایی‌های یک شرکت می‌توانند به پول نقد تبدیل شوند. اگر شرکتی نتواند بدهی‌های کوتاه مدت خود را با دارایی‌های خود پرداخت کند، خطر نقدینگی بالایی دارد.

ریسک قانونی

این نوع ریسک مالی ناشی از محدودیت‌های قانونی، مانند دادخواست‌ها است. هر زمان که یک شرکت پس از طی مراحل قانونی با ضررهای مالی مواجه شود، بحث ریسک قانونی به میان می‌آید.

مدیریت ریسک مالی چیست؟

مدیریت ریسک مالی، فرآیند درک و مدیریت ریسک‌های مالی شما است که احتمالا در حال حاضر یا در آینده کسب و کار خود، با آن روبه‌رو شوید. این اصطلاح به معنی از بین بردن کامل خطرات نیست، زیرا تعداد کمی از مشاغل می‌توانند آن را کنترل کنند. پس دلیل استفاده از مدیریت ریسک این است که بفهمید چه خطراتی را می‌خواهید بپذیرید، از چه خطراتی اجتناب می‌کنید و نهایتا بر اساس مقدار ریسک‌پذیری خود، یک استراتژی تدوین کنید.

کلید هر استراتژی مدیریت ریسک مالی، بخش اقدام آن استراتژی است. این روش‌ها، رویه‌ها و سیاست‌هایی است که تجارت شما از آن‌ها استفاده خواهد کرد تا اطمینان حاصل شود که خطر بیشتری نسبت به آنچه برای آن آماده شده‎اید، رخ نخواهد داد. به عبارت دیگر، این طرح به کارمندان توضیح خواهد داد که چه کارهایی می‌توانند انجام دهند، و چه کاری را نمی‌توانند انجام دهند. چه تصمیماتی را باید شدیدتر اجرا کرد و چه کسی مسئولیت کلی را در قبال هر خطر، بر عهده دارد.

راه‌های مدیریت ریسک مالی

سرمایه‌گذاری‌های خود را متنوع کنید

متنوع سازی، یک استراتژی برنامه‌ریزی مالی بسیار محتاطانه و مهم است. اگرچه شاید در یک رکود شدید نتواند ضررها را کاملا از بین ببرد، اما خطر نابودی مالی را کاهش می‌دهد. حفظ یک سرمایه‌گذاری متعادل و متنوع به شما کمک می‌کند تا با گسترش سرمایه‌گذاری‌های خود در چندین سطح، خطر را به حداقل برسانید. آن را نوعی بیمه رایگان سرمایه‌گذاری بدانید که از شما در برابر ضررهای فاجعه بار محافظت می‌کند.

از حساب پس انداز استفاده کنید

مشاغل و افراد هنگام سرمایه‌گذاری باید بخشی از سرمایه خود را پس بگیرند. با استفاده از یک حساب پس‌انداز، تضمین می‌شود که در صورت لزوم وجه نقد این افراد برای اهداف اضطراری در دسترس است. اگر پول خود را در آنالیز ریسک چیست ؟ بانک قرار دهید، پس‌انداز ممکن است یک نوع سرمایه‌گذاری بسیار مطمئن باشد. مشاغل و افراد همچنین می‌توانند هنگام خرید یا فروش سرمایه، با ایجاد زمان معاملات سریع‌تر، از حساب پس‌انداز برای انتقال الکترونیکی وجوه استفاده کنند.

منبع درآمد دوم داشته باشید

خوب است بدانید که فقط تنوع در سرمایه‌گذاری مهم نیست، بلکه گاهی وقتی از سرمایه خود درآمدی حاصل می‌شود، یعنی شما نتیجه خوبی گرفته‌اید. بهترین راه برای محافظت از خود در برابر از دست دادن غیرمنتظره شغل، یافتن منبع درآمد جایگزین است. شاید بتوانید با انجام کاری که در اوقات فراغت از آن لذت می‌برید، یک کار جانبی راه‌اندازی کنید. اگر واقعا خوش‌شانس باشید، ممکن است بتوانید راهی برای کسب درآمد اضافی داشته باشید. حتی برخی از مشاغل از خانه و به صورت دور کار انجام می‌شوند و فرصت خوبی را برای درآمد دوم فراهم می‌کنند.

بدهی خود را به حداقل برسانید

داشتن بدهی‌های بیش از حد، ثروتی که می‌توانید در طول مسیر سرمایه گذاری جمع‌آوری کنید را بسیار کاهش می‌دهد. با دور ماندن از بدهی‌های زیاد، شما بر زندگی خود کنترل دارید. همچنین از زنجیر بدهی‌هایی که مانع از دستیابی به آزادی مالی می‌شوند نیز جلوگیری خواهید کرد.

درباره سرمایه‌گذاری بیاموزید

مدیریت ریسک مالی اغلب به مشاغل و افرادی نیاز دارد که زمان زیادی را برای یادگیری و درک بازار سرمایه‌گذاری صرف کنند. بخشی از این زمان نیز باید صرف یادگیری ابزارهای خاص سرمایه‌گذاری ارائه شده توسط شرکت‌ها و دولت‌ها شود. آموزش سرمایه‌گذاری ممکن است از خانه‌های کارگزاری، وب‌سایت‌های سرمایه‌گذاری، کتاب یا سایر مطالب مشابه باشد. آموزش مناسب می‌تواند به معنای تفاوت بین بازده بسیار موفق و زیان قابل توجه باشد. همچنین شما می‌توانید با دانلود اپلیکیشن فانوس، مطالب و آموزش‌های مهمی را درباره سرمایه‌گذاری و بورس یاد بگیرید.

باهوش باشید، ولی حریص نباشید

سرمایه گذاری مالی اغلب به مشاغل و افرادی نیاز دارد که زیرک باشند، ولی حریص نباشند. سرمایه گذاران باهوش اغلب می‌فهمند که چه موقع باید پول نقد بگیرند و بازده مالی فعلی را قبول کنند. سرمایه گذاران حریص به طور مداوم منتظر افزایش سرمایه گذاری و ارائه بازده مالی بهتر خواهند بود. گاهی انتظار در افزایش سرمایه، باعث می‌شود سرمایه گذاری ها شروع به کاهش کنند. کاهش چشمگیر در سرمایه گذاری می‌تواند به سرعت اتفاق بیفتد و تمام بازدهی مالی حاصل از آن را حذف کند.

چه کسی ریسک مالی را مدیریت می‌کند؟

در یک تجارت کوچک، صاحب مشاغل و مدیران ارشد مسئول مدیریت ریسک هستند. تنها در شرایطی که تجارت شما شامل چندین بخش و فعالیت است، احتمالا نیاز باشد که یک فردی را برای کنترل ریسک مالی استخدام کنید. این فرد درباره سرمایه‌گذاری و مدیریت ریسک اطلاعات زیادی دارد و هم در مرحله برنامه‌ریزی و هم در مرحله اجرا، توصیه‌های مفیدی را ارائه می‌دهد.

نتیجه‌گیری

همانطور که مطالعه کردید، برخی از خطرات مالی اجتناب ناپذیر هستند. اما هر چه اطلاعات شما بالاتر برود، کسب و کارتان از استحکام بیشتری برخوردار خواهد بود. بنابراین مشاغل باید با مدیریت مناسب جریان نقدی، ریسک اعتبار و نقدینگی را برطرف کنند. وجه نقد برای هر تجارتی حیاتی است. برای مشاغل گسترده‌تر، حتما از یک مدیر مجرب استفاده کنید.

اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید و از دو امکان جذاب و جدیدمون استفاده کنید😊

تجزیه و تحلیل ریسک های پروژه فناوری اطلاعات

تجزیه و تحلیل ریسک های پروژه بعد از فرآیند تشخیص ریسک انجام میگیرد و برای آماده سازی برنامه مقابله با ریسک بسیار ضروری است.

این مرحله شامل فعالیت هایی آنالیز ریسک چیست ؟ از قبیل بررسی تاثیرات و احتمال وقوع ریسک ها است که برای اولویت بندی ریسک ها بسیار ضروری است.

به عبارت دیگر تجزیه و تحلیل ریسک های پروژه برای تعیین اهمیت ریسک ها و نیز میزان منابع و کاری که برای ریسک های مختلف لازم است، باید انجام شود.

همچنین زمان وقوع ریسک (به توجه به زمان بندی کلی پروژه) و نیز در تخصیص منابع برای ریسک ها مهم بوده و باید مد نظر قرار گیرد، خصوصاً برای تعیین اولویت زمانی رسیدگی به ریسک لازم است.

منابع پروژه ها محدود بوده و برای تخصیص درست و متناسب و نیز استفاده بهینه از منابع مختلف پروژه، تجزیه و تحلیل و بررسی ریسک ها از زوایای مختلف امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.

از زاویه بسیار کلی، تجزیه و تحلیل ریسک پروژه برای روشن شدن موارد زیر ضروری در نظر گرفته میشود:

1- احتمال وقوع ریسک پروژه

تعیین احتمال وقوع ریسک در طور پروژه بسیار مهم است؛ زیرا ممکن است ریسک های زیادی تشخیص داده شوند و تعیین احتمال وقوع ضروری است تا در مشخص کردن میزان منابع و زمانی که باید برای ریسک ها صرف شود، به مدیر پروژه کمک کند.

2- زمان احتمالی وقوع ریسک پروژه

تخمینی از زمان احتمالی وقوع ریسک، جهت تعیین اولویت رسیدگی و برنامه ریزی برای مقابله با ریسک به صورت تاثیرگذار است.

3- تاثیرات وقوع ریسک پروژه

منظور بررسی تاثیرات از زوایای مختلف روی مواردی از قبیل اهداف، زمان، هزینه و اسکوپ پروژه است.

مشخص کردن تاثیرات، یک عامل تعیین کننده در دسته های ریسک و در نتیجه تعیین حوزه های مختلف پروژه که ممکن است از جانب ریسک مورد تهدید قرار گیرند، می باشد.

تاثیرات ریسک پروژه از دو دید مهم مورد ارزیابی قرار میگیرند که عبارتند از:

– ارزیابی ضرورت و فوریت

مسلماً ریسک هایی که در زمان های نسبتاً زودتری اتفاق می افتند، باید با فوریت بیشتری مورد بررسی قرار گیرند.

البته زمان وقوع ریسک وابستگی زیادی به زمان بندی پروژه دارد.

می بایست هزینه ریسک ها در صورت وقوع و نیز تخمین هزینه مقابله با ریسک پروژه مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند.

با در نظر گرفتن نتایج ارزیابی ها، اولویت ریسک ها که برای برنامه ریزی چگونگی مقابله و مدیریت ریسک ضروری است، تعیین میگردد.

همچنین با در نظر گرفتن منابع محدود پروژه ها، از منابع در دسترس باید به صورت هدفمند و بهینه در راستای مقابله با ریسک های اولویت بالا استفاده کرد.

ورودی های تجزیه و تحلیل ریسک پروژه عبارتند از:

– برنامه ریزی مدیریت ریسک (این مرحله باید طبق برنامه طرح مدیریت ریسک انجام گیرد.)

– پیش فرض ها و محدودیت ها

– اطلاعات پروژه های مشابه

– اهداف، نیاز ها و اسکوپ پروژه (این مرحله برای تعیین تاثیر ریسک ها بسیار مهم است.)

– زمان بندی پروژه (جهت تعیین فوریت رسیدگی به ریسک)

خروجی های تجزیه و تحلیل ریسک پروژه:

– نتایج مستقیم تجزیه و تحلیل برای ریسک ها (تجزیه و تحلیل تاثیرات ، احتمال وقوع ریسک ، زمان وقوع ریسک)

– کلاس بندی ریسک ها به حوزه های مختلف تاثیر

فرآیند کلاس بندی، ریسک های پروژه را طبق حوزه هایی که ریسک بر آنها تاثیر مستقیم دارد تقسیم بندی میکند که به جهت تخصیص بودجه مناسب به حوزه مربوطه برای پروژه های بزرگ مهم است.

– اولویت بندی ریسک ها

این اولویت بندی طبق نتایج تجزیه و تحلیل احتمال وقوع، تاثیرات احتمالی، زمان وقوع و … انجام میگیرد.

این مسئله یک عامل تعیین کننده در برنامه ریزی برای مقابله با ریسک و تخصیص منابع و زمان برای ریسک ها است.

– لیست ریسک هایی که باید مورد توجه بیشتر قرار گیرند.

برنامه ریزی برای کلیه ریسک های تشخیص داده شده در فرآیند تشخیص ریسک پروژه نه عملیاتی بوده و نه پیشنهاد میگردد.

اختصاص منابع خارج از عرف و بدون حساب، خود میتواند عامل به وجود آورنده ریسک باشد.

در نتیجه برنامه ریزی مقابله با ریسک باید فقط تعداد محدودی از ریسک ها را طبق اولویت بندی پوشش دهد.

معمولاً خروجی مرحله آخر، تقسیم ریسک ها به دو قسمت عمده زیر است:

1- ریسک هایی که احتیاج به برنامه ریزی فوری دارند

2- ریسک هایی که باید از آنها آگاه بود.

این مورد شامل ریسک هایی میشود که تاثیرات آنها در مرحله تجزیه و تحلیل ریسک، کم تشخیص داده شده است ولی پتانسیل خطرناک شدن را دارند و در نتیجه باید از آنها آگاه بود تا در مراحل بعدی پروژه مجدداً مورد بازنگری واقع شوند.

این آموزش برای همیشه رایگانه! می‌تونید با اشتراک‌گذاری لینک این صفحه از ما حمایت کنید یا با خرید یه فنجون نوشیدنی بهمون انرژی بدید!

از مدیریت ریسک و بایدها و نبایدهای آن در پروژه چه می آنالیز ریسک چیست ؟ دانید؟

همه ما در طول زندگی شخصی و حرفه ای خود بارها با ریسک های کوچک و بزرگی مواجه شده ایم. خیلی وقت ها توانسته ایم با آن دست و پنجه نرم کنیم و از پس آن بربیاییم. اما خیلی وقت ها هم نتوانسته ایم راهکاری برای رفع آن پیدا کنیم و در عواقب دامن گیر و نتایج ناخوشایند آن گیر افتاده ایم. آنچه که در این اتفاقات مهم و تاثیرگذار است، دانش و آگاهی ما نسبت به مدیریت ریسک و چگونگی آن است.

مدیریت ریسک یعنی دستیابی به موفقیت و اهداف با وجود تمام عوامل خطرساز و اتفاقات از پیش تعیین نشده. اینکه به جای فرار از ریسک، با آن مقابله کنیم و با کنترل ریسک، خطرات احتمالی یا خسارات وارد شده را کاهش دهیم.

مدیریت ریسک چیست؟

مدیریت ریسک (Risk Management) فرآیندی است که طی آن نتایج احتمالی یک ریسک (عامل خطر ساز) شناسایی شده و پس از تحلیل آن، راهکارهایی برای کاهش میزان نتایج نامطلوب حاصل از آن ریسک ارائه می شود. این فرآیند اگر به درستی انجام شود، می توان ریسک را کنترل کرد و در صورت وقوع نیز میزان تاثیر منفی آن را کاهش داد.

مدیریت ریسک یک روش سیستماتیک است که از چهار مرحله تشکیل شده است:

1. شناسایی ریسک های احتمالی
2. تحلیل و ارزیابی
3. نظارت
4. پاسخگویی به ریسک

آنچه که در این فرآیند اهمیت دارد، استمرار و دنباله دار بودن آن است. این که شما تنها پیش از شروع یک پروژه یا ابتدای آن مدیریت ریسک را انجام دهید، شما را از خطرات احتمالی پروژه حفظ نمی کند. آنچه که مهم است این است که در طول انجام پروژه نیز در بازه های زمانی مختلف نیز ریسک های جدید را بسنجید و آمادگی خود را برای هر اتفاقی حفظ کنید.

دلیل حیاتی بودن مدیریت ریسک در پروژه ها، پیشگیری از اتفاق افتادن بحران و بهترین راه مبارزه با حوادث ناگوار مسیر پروژه است. در این صورت حتی اگر بحران هم ایجاد شود، نتایج نامطلوب آن تا حد ممکن کاهش می یابد. اهمیت مدیریت ریسک در کسب ‌و کار به این دلیل است که طی آن ضررهای مالی کاهش یافته و باعث پیشگیری از اتلاف زمان در رسیدن به اهداف اصلی کسب و کار می ‌شود. همچنین ریسک ‌های با اولویت بالاتر شناسایی شده و هزینه ‌های احتمالی ناشی از آنها در طول اجرای پروژه مدیریت خواهند شد.

شناسایی ریسک های احتمالی

بهتر است برای این گام با اعضای تیمی که پروژه را پیش می برید، ریسک های ممکن را شناسایی کرده و آمادگی کافی برای رویارویی با هر اتفاقی را داشته باشید. تلاش خود را بر این بگذارید که ریسک را از همه جوانب بررسی کنید و ریسک های مختلف در بخش های مختلف را بررسی کنید.

آنچه که مهم است بدانید این است که ریسک ها الزاما به صورت ناگهانی اتفاق نمی افتد. گاهی شما تصمیمی می گیرید که می دانید با ریسک همراه است. اما در آن بازه از زمان می پذیرید که ریسک کنید. پس اینجا مدیریت ریسک و در نظر گرفتن راه حل برای نتایج ناخوشایند احتمالی بسیار ضروری است.

تحلیل و ارزیابی ریسک

این گام مختص به تحلیل و ارزیابی ریسک است. اینکه بدانید کدام ریسک‌ الویت بیشتری دارد، کمک می کند تا زمان کافی برای اقدامات پیشگیرانه داشته باشید. شما پیش از این ریسک های احتمالی را شناسایی کرده اید و به خوبی می دانید که میزان اثرگذاری آن چقدر است. یا این اطلاعات می توانید ریسک های ممکن را درجه بندی و برای پیشگیری، مقابله یا حل آن بر حسب الویت اقدام کنید.

الویت نیز با آن دسته از احتمالاتی است که امکان وقوع و تاثیرگذاری آن بیشتر است. الویت اول شناسایی و حل ریسک‌ هایی است که بیشترین اهمیت را در کسب و کار شما داشته، چرا که در صورت وقوع بیشترین ضرر را به شما تحمیل کرده و جبران عواقب ناشی از آن نیز بسیار سخت است.

در الویت بعدی به بررسی و حل خطراتی بپردازید که احتمال وقوع آن کمتر بوده و صدمات کمتری نیز به همراه دارند. الویت پایانی خود را نیز به خطراتی اختصاص دهید که به اندازه کافی جدی نیست و با راهکار آسانی حل می شود.

نظارت بر ریسک

در این گام شما باید به طور مستمر، دقیق و منظم مسیر پروژه را بازبینی کنید تا در صورت بروز هرگونه تغییر آمادگی لازم را کسب کنید. اگر تغییری اتفاق بیفتد، شما نیز باید استراتژی های خود را تغییر دهید و دوباره اقدامات پیشگیرانه خود را ارزیابی کنید. اگر هم پروژه بدون هیچ تغییری پیش رود، شما می توانید میزان اثرگذاری راهکارهای پیشگیری از ریسک را که به کار گرفته اید، بسنجید.

پاسخگویی به ریسک

بعد از آنکه ریسک را شناسایی کردیم، تحلیل و ارزیابی و نظارت بر آن انجام شد، پس از آن نوبت پاسخگویی به ریسک است. در این گام با چند راهکار می توانید با ریسک مقابله کرده و یا در صورت اتفاق افتادن، رویکردی به کار گیرید تا کمترین میزان ضرر را متحمل شوید.

این شیوه پاسخگویی شامل موارد زیر است :

پیشگیری: مقابله با ریسک یا از بین بردن دلایلی که سبب آن می شود.

تعدیل: با کم کردن احتمال وقوع ریسک، ضرر مالی تخمین زده شده نیز کاهش می یابد.

پذیرش: با یک برنامه اضطراری از پیش تعیین شده، عواقب ناشی از ریسک را بپذیریم.

در پایان بد نیست بدانید که مدیریت ریسک یک فرآیند همیشگی است و شما تنها پیش از شروع یک پروژه یا در ابتدای کار به آن احتیاج ندارید. مهمترین بخش کار این است که بدانیم در هر مرحله از مسیر پروژه چه خطراتی ما را تهدید می کند و چگونه حرکت کنیم تا ریسک های کمتری در مسیرمان قرار گیرد. قدرت ریسک پذیری و تحمل عواقب آن نیز از دیگر دستاوردهای مدیریت ریسک است که با در پروژه های مختلف آن را فرا خواهیم گرفت و تقویت خواهیم کرد.

اصول مدیریت ریسک در بازار سرمایه + انواع آن

ریسک ؛ کلمه‌ای است که ممکن است شما را به یاد خطر و چالش بیاندازد. به همین دلیل، افراد ترجیح می‌دهند از ریسک کردن دوری کنند و از کارهایی که دارای ریسک بالایی است پرهیز نمایند. اما اینکه افراد فکر می‌کنند ریسک به معنی خطر است، کاملا اشتباه است. زیرا، زمانی که بحث مدیریت ریسک را در نظر بگیریم دیگر نمی‌توان ریسک را معادل خطر دانست. بنابراین می‌توان گفت، در ذات هر فعالیتی ریسک وجود دارد و زندگی روزمره همه افراد دارای ریسک بوده، اما این نکته را فراموش نکنید که با استفاده از مدیریت ریسک می‌توانید از این خطر و چالش در امان باشید و در معرض آن قرار گرفتن را به حداقل برسانید. در این مقاله به مدیریت ریسک در بازارهای مالی پرداخته‌ایم تا بتوانید زمانی که در معرض این ریسک قرار گرفته‌اید، بتوانید ریسک موجود در سرمایه‌گذاری خود را مدیریت کنید. پس، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

مدیریت ریسک چیست؟

مدیریت ریسک یکی از مهمترین اصول در بازار بورس و سرمایه‌گذاری است. هر چقدر هم که سرمایه داشته باشید برای اینکه بتوانید در بازار بمانید و فعالیت کنید باید بتوانید به طرز صحیح از مدیریت ریسک و مدیریت سرمایه استفاده کنید.

* در صورت تمایل می‌توانید مقاله اصول مدیریت سرمایه در بازارهای مالی را مطالعه نمایید.

شما به عنوان یک کاربر وقتی یک معامله انجام می‌دهید ممکن است 4 حالت به وجود بیاید؛

1. سود خیلی بزرگ ⇐ 10 تا 60 درصد
2. سود کم ⇐ 10 تا 15 درصد
3. ضرر کوچک ⇐ 10 تا 20 درصد
4. ضرر بزرگ ⇐ 40 تا 50 درصد

اگر بتوانید جلوی حالت چهارم را بگیرید؛ می‌توانید در بورس خیلی موفق باشید.

هدف مدیریت ریسک دقیقاً حذف ضررهای مالی بزرگ است.

فرآیند مدیریت ریسک

فرض کنید بر اساس تحلیلی که انجام می‌دهید خرید انجام داده‌اید؛ اما قبل از اینکه خرید کنید حتما باید حد ضرر را مشخص و مبلغ خرید را محاسبه کنید.

* ضریب ریسک: انتخاب یک عدد بین 1 تا 2

* کل سرمایه: کل پولی که در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنید.

* درصد حد ضرر: درصدی که برای جلوگیری از ضرر بیش از حد برای خود تعیین کرده‌اید.

در خصوص ضریب ریسک باید گفت؛ اگر آدم محتاطی هستید و تمایل دارید کمتر ریسک کنید 1 را انتخاب کنید؛ اما اگر آدم ریسک پذیری هستید می‌توانید عدد 2 را انتخاب کنید. همچنین، می‌توانید هر عددی بین 1 تا 2 را نیز انتخاب کنید؛ مثلا 1/5. عددی که انتخاب می‌کنید هر چقدر به 1 نزدیک‌تر باشد، ریسک کمتر؛ و هر چقدر به 2 نزدیک‌تر باشد، ریسک بیشتر می‌شود.

یکی از اصول خیلی مهم مدیریت ریسک و سرمایه می‌گوید:

اگر در یک معامله ضرر کردید، این ضرر باید بین 1 تا 3 درصد از کل مبلغ سرمایه شما باشد. حال این اصل را تبدیل به یک فرمول می‌کنیم؛

* نکته: ضریب ریسکی که انتخاب کرده‌اید باید در همه معاملات همان باشد و با همان ضریب کار کنید.

* با حد ضرر 10 درصد، اجازه دارید 10 میلیون خرید انجام دهید.

* با حد ضرر 20 درصد، اجازه دارید 5 میلیون خرید انجام دهید.

و اما یک فرمول ساده‌تر برای حداکثر مبلغ خرید؛

* بهتر است حد ضرر خود را 10 یا 20 درصد انتخاب کنید؛ زیرا، این حد ضرر یک عدد معقول، منطقی و یک رنج نرمال است تا بتوانید ریسک را بهتر مدیریت کنید.

انواع حد ضرر

• تعیین حد ضرر بر حسب دامنه نوسانات بازار
• استفاده گسترده در اکسپرت‌های خودکار
• تناسب با فازهای مختلف بازار
• نقطه ضعف، کارکرد ضعیف به هنگام انتشار اخبار و گزارش‌های مهم

انواع ریسک در بازارهای سرمایه

در اینجا، انواع ریسک‌هایی که یک سرمایه‌گذار در خرید سهام شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری در بورس با آنها مواجه می‌شود را معرفی و توضیح خواهیم داد؛

ریسک در یک طبقه‌بندی کلی به دو دسته تقسیم می‌شود؛

1. ریسک قابل اجتناب یا غیر سیستماتیک
2. ریسک غیرقابل اجتناب یا سیستماتیک

ریسک قابل اجتناب یا غیر سیستماتیک

ریسکی که می‌توانیم با استفاده از برخی روش‌ها از آن اجتناب کنیم؛ ریسک های قابل اجتناب می‌گویند. این ریسک ها اغلب ناشی از خصوصیات خاص شرکت‌ها هستند.

نمونه هایی از ریسک قابل اجتناب

• مدیریت ضعیف شرکت
• درست عمل نکردن سهامداران شرکت
• عدم موفقیت در رقابت با سایر رقبا
• قدیمی شدن محصولات تولیدی شرکت
• و .

که هر کدام از این نمونه‌ها باعث می‌شود، مشتریان شرکت به تدریج کم و فروش آن کاهش پیدا کند.این ریسک ها منشأ درونی دارند و علت بروز آن، به داخل شرکت مربوط می‌شود. با توجه به اینکه این نوع ریسک را می‌توانیم با به کارگیری برخی روش‌های محاسبه به حداقل ممکن برسانیم، از آن به عنوان ریسک قابل اجتناب یاد می‌شود.

ریسک غیر قابل اجتناب یا سیستماتیک

کنترل این نوع ریسک در اختیار سرمایه‌گذار نیست. به این گروه از ریسک ها، ریسک غیر قابل اجتناب یا سیستماتیک می‌گویند. مواردی مثل تغییر نرخ تورم، سیاست‌های کلان اقتصادی، شرایط سیاسی و . مواردی هستند که کنترل آنها از اختیار شرکت خارج می‌کند.
برای مثال؛ تغییر در سیاست‌های کلان اقتصادی و افزایش یا کاهش نرخ ارز و یا نرخ تورم می‌تواند به طور مستقیم در وضعیت درآمد-سود و میزان سودآوری شرکت‌ها تاثیر بگذارد و طبیعتاً ارزش سهام آنها را تحت تاثیر قرار دهد. اینگونه ریسک ها را ریسک های سیستماتیک یا غیر قابل اجتناب می‌گویند، زیرا کنترل آنها از اختیار سرمایه‌گذار خارج است.

و اما چگونه می‌توانیم ریسک قابل اجتناب را به حداقل ممکن رساند؟

به این ضرب‌المثل دقت کنید؛

همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد قرار ندهید، اگر از شما بپرسند منطق این ضرب‌المثل چیست؟ همه شما می‌گویید که ریسک آن کاهش پیدا می‌کند. چون اگر یکی از سبدهای تخم‌مرغ به زمین بیافتد و تخم‌مرغ‌های آن بشکند سبدها و تخم‌مرغ‌های دیگر همچنان سالم می‌مانند. در مباحث مرتبط با بورس هم تئوری بسیار معروفی به نام تئوری سبد وجود دارد که بر پایه همین ضرب‌المثل تشکیل شده است. بر اساس این تئوری، سرمایه‌گذار می‌تواند با متنوع کردن سبد سرمایه‌گذاری خود و انتخاب دارایی‌های بسیار متنوع به جای چند دارایی محدود ریسک های قابل اجتناب را در سرمایه‌گذاری خود به حداقل ممکن برساند. بنابراین، هر اندازه سبد سرمایه‌گذاری متنوع‌تر باشد؛ ریسک سرمایه‌گذاری هم کمتر می‌شود. بر پایه تئوری سبد، متخصصان بازار سرمایه توصیه می‌کنند؛ به جای اینکه فرد یک یا چند سهم از شرکت‌های محدودی را خریداری کند، سهام شرکت‌های متنوع از صنایع مختلف را خریداری نماید و حتی در سبد سرمایه‌گذاری خودش اوراق بهادار بدون ریسک مثل اوراق مشارکت و دیگر موارد را هم داشته باشد. مجدداً این نکته را یادآوری کنیم که، با متنوع‌سازی سبد سرمایه‌گذاری تنها می‌توانید حذف ریسک های قابل اجتناب یا غیرسیستماتیک را به حداقل برسانید و حذف ریسک های غیرقابل اجتناب یا سیستماتیک از کنترل یا اختیار سرمایه‌گذار خارج است. البته، با حذف یا کاهش ریسک های قابل اجتناب عملاً بخش عمده‌ای از ریسک هایی که سرمایه‌گذار با آنها مواجه است، کاهش پیدا می‌کند.

مدیریت ریسک در بازارهای مالی

یکی از مهمترین مواردی که یک سرمایه‌گذار نیاز دارد در طول معاملات به آن دقت زیادی کند، مدیریت ریسک می‌باشد. این مورد یکی از مهمترین موارد در تصمیم‌گیری‌های معاملاتی می‌باشد. مانند پدال گاز در ماشین است که استفاده نابجا از آن می‌تواند باعث از بین رفتن قسمت یا تمامی سرمایه شود. مدیریت، میزان ریسک یا درگیر کردن درصدی از حساب در یک معامله است که با شناخت از استراتژی و میزان تاییدات انجام می‌شود.
به عنوان مثال؛ شما همیشه نمی‌توانید با سرعت 100 کیلومتر در ساعت رانندگی کنید، ممکن است در یک کوچه با 10 کیلومتر، در یک جاده لغزنده 15 کیلومتر و در یک اتوبان اگر شرایط مساعد باشد می‌توانید با 100 یا 120 کیلومتر اقدام به رانندگی کنید. پس اینکه شما چه جایی پدال گاز را فشار بیشتری دهید تا بتوانید سریع‌تر به مقصد برسید به مدیریت ریسک شما با توجه به خیابان، اتوبان و یا لغزندگی جاده و سایر عوامل در آن بستگی دارد.

در بازارهای مالی نیز به همین گونه است.
به عنوان مثال؛ شما می‌توانید نسبت به شرایط بازار و انتخاب ضریب ریسک خود یک معامله خوب و پر سود انجام دهید. همه اینها بستگی به صبر در معاملات با استراتژی‌های کارآمد و تاییدات بالاتر، شرایط بازار و بازدهی آن و البته نوع مدیریت ریسک شما دارد. افرادی که عادت دارند، صبر کنند تا معاملات با شرایط خوب و تاییدات خوب به وجود بیاید؛ معاملات کمتر ولی سود‌ده‌تری انجام داده و قاعدتاً نتایج بهتری را خواهند دید و راحت‌تر معاملات خود را انجام می‌دهند.

هیچ چیز برای سرمایه گذار نباید مهمتر از توانایی خوابیدن آسوده در شب باشد.

نتیجه بحث

احتمال انحراف بازده واقعی سرمایه‌گذاری از بازده پیش‌بینی شده آن، ریسک گفته می‌شود. ریسک همچنین، شامل احتمال از دست رفتن همه یا بخشی از اصل سرمایه‌گذاری نیز می‌شود. برای سنجش ریسک سرمایه‌گذاری معیارهای متفاوتی وجود دارد. یکی از مهمترین معیارهای این سنجش، انحراف معیار بازده تاریخی یا میانگین یک سرمایه‌گذاری است.
مدیریت ریسک ؛ جلوگیری از ضررهای بزرگ، انتخاب حد ضرر برای خریدهای خود، به دست آوردن حداکثر مبلغ خرید در هر معامله از طریق فرمول گفته شده می‌باشد. سرمایه‌گذاران همیشه باید در ذهن داشته باشند که مهمترین معیار این نیست که چقدر بازدهی به دست آورده‌اند بلکه بازدهی در مقابل ریسک متحمل شده مهم است.

سوالات متداول

یکی از اصول خیلی مهم مدیریت ریسک و سرمایه چیست ؟

اگر در یک معامله ضرر کردید، این ضرر باید بین 1 تا 3 درصد از کل مبلغ سرمایه شما باشد.