پذیرش و تامین مالی
هدف از ارائه مشاوره پذیرش، پذیرش سهام و یا سایر اوراق بهادار شرکتها در بورس و یا فرابورس میباشد. پذیرش اوراق بهادار برای ناشر اوراق بهادار، سهامداران، کل اقتصاد و جامعه مزایای بیشماری به همراه دارد. مزایای پذیرش شرکت ها در بازار سرمایه:
• سهولت تامین مالی،
• امکان برخورداری از معافیت مالیاتی،
• افزایش نقدشوندگی سهام و کاهش هزینه سرمایه،
• سهولت در تغيير تركيب سهامداران و انتقالپذيري مالكيت،
• معرفي شرکت و محصولات آن به طيف وسيعي از اقشار جامعه و افزایش اعتبار شرکت،
• بقا و ماندگاری شرکت،
• شفافیت اطلاعاتی،
• کشف عادلانه قیمت سهام،
• تسهیل وثیقهگذاري سهام توسط سهامداران،
• و . .
فرابورس ایران دارای 6 بازار مجزا با کارکردهای متنوع برای پذیرش انواع اوراق بهادار و ابزار مالی شامل بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار شرکت های کوچک و متوسط (SME)، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه می-باشد. متقاضی پذیرش در صورت دارا بودن شرایط پذیرش، بایستی تقاضاي پذیرش خود در یکی از این بازارها را از طریق مشاور پذیرش به فرابورس ارائه نماید. بورس اوراق بهادار تهران داراي دو بازار اول و دوم می باشد. بازار اول از دو تابلوي اصلی و فرعی تشکیل شده است. پذیرش سهام عادي در بورس، صرفاً در یکی از تابلوهاي بازار اول یا در بازار دوم صورت می پذیرد. متقاضی در صورت دارا بودن شرایط عمومی پذیرش سهام عادي، با توجه به شرایط خاص پذیرش سهام در هر یک از این بازارها، بایستی تقاضاي پذیرش خود در تابلو اصلی یا فرعی بازار اول یا در بازار دوم را از طریق مشاور پذیرش به بورس ارائه نماید.
فرآیند پذیرش
• ارائه درخواست پذیرش : شرکت متقاضی پذیرش بایستی درخواست پذیرش خود را به همراه مدارك مورد لزوم از طریق مشاور پذیرش به فرابورس/ بورس ارائه نماید.
• برگزاری جلسه هیئت پذیرش : وظیفه اصلی هیئت پذیرش، اخذ تصمیم نسبت به پذیرش اوراق بهادار در فرابورس/ بورس و همچنین تعلیق یا حذف آن هاست. این وظیفه با بررسی پذیرش شرکت از جنبه های مالی و فعالیتی، تعیین موارد مورد نیاز یا تعیین شروط پذیرش و نهایتاً تصمیم گیری در خصوص قبول یا رد درخواست پذیرش اوراق بهادار در فرابورس/ بورس انجام می پذیرد.
• درج اوراق بهادار : در صورت موافقت هیئت پذیرش با پذیرش سهام شرکت متقاضی، مرحله درج اوراق بهادار آغاز می گردد. اقدامات اصلی که در مرحله درج بایستی صورت گیرد عبارتند از :
• ارائه اطلاعات، مستندات و تعهدات براساس بندهای تعیین شده توسط هیئت پذیرش،
• اقدام به سپرده گذاری سهام شرکت نزد شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه،
• افشای اطلاعات در سامانه کدال،
• انتشار اطلاعیه درج شرکت و بارگذاری امیدنامه در سایت فرابورس/ بورس،
• ایجاد نماد معاملاتی برای شرکت،
• برگزاری جلسه معارفه.
شرکت کارگزاری تأمین سرمایه نوین بی تردید یکی از شاخصترین شرکتها در زمینه ارائه خدمات مشاوره پذیرش میباشد. کارنامه درخشان این شرکت در ارائه خدمات مشاوره پذیرش، که فقط نام برخی از آنها در ذیل مورد اشاره قرار گرفته است، گویای کیفیت و سرعت ارائه خدمات و جلب رضایت مشتریان میباشد.
• شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس (بزرگترین هلدینگ پتروشیمی کشور)
• شرکت سیمان کردستان
• شرکت کیسون
• شرکت فلات ایرانیان
• شرکت بیمه نوین
• شرکت سرمایهگذاری توسعه و عمران کرمان
• شرکت عمران و سازندگی استان قزوین
• شرکت فرآورده های سیمان شرق
• شرکت سرمایه گذاری و توسعه خوزستان
• شرکت داروسازی شهید قاضی
مشاور پذیرش
هدف از ارائه مشاوره پذیرش، پذیرش سهام و یا سایر اوراق بهادار شرکتها در بورس و یا فرابورس میباشد. پذیرش اوراق بهادار برای ناشر اوراق بهادار، سهامداران، کل اقتصاد و جامعه مزایای بیشماری به همراه دارد. مزایای پذیرش شرکت¬ها در بازار سرمایه:
• سهولت تامین مالی،
• امکان برخورداری از معافیت مالیاتی،
• افزایش نقدشوندگی سهام و کاهش هزینه سرمایه،
• سهولت در تغيير تركيب سهامداران و انتقالپذيري مالكيت،
• معرفي شرکت و محصولات آن به طيف وسيعي از اقشار جامعه و افزایش اعتبار شرکت،
• بقا و ماندگاری شرکت،
• شفافیت اطلاعاتی،
• کشف عادلانه قیمت سهام،
• تسهیل وثیقهگذاري سهام توسط سهامداران،
• و . .
فرابورس ایران دارای 6 بازار مجزا با کارکردهای متنوع برای پذیرش انواع اوراق بهادار و ابزار مالی شامل بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار شرکت¬های کوچک و متوسط (SME)، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه می-باشد. متقاضی پذیرش در صورت دارا بودن شرایط پذیرش، بایستی تقاضاي پذیرش خود در یکی از این بازارها را از طریق مشاور پذیرش به فرابورس ارائه نماید. بورس اوراق بهادار تهران داراي دو بازار اول و دوم می¬باشد. بازار اول از دو تابلوي اصلی و فرعی تشکیل شده ¬است. پذیرش سهام عادي در بورس، صرفاً در یکی از تابلوهاي بازار اول یا در بازار دوم صورت می¬پذیرد. متقاضی در صورت دارا بودن شرایط عمومی پذیرش سهام عادي، با توجه به شرایط خاص پذیرش سهام در هر یک از این بازارها، بایستی تقاضاي پذیرش خود در تابلو اصلی یا فرعی بازار اول یا در بازار دوم را از طریق مشاور پذیرش به بورس ارائه نماید.
فرآیند پذیرش
• ارائه درخواست پذیرش : شرکت متقاضی پذیرش بایستی درخواست پذیرش خود را به همراه مدارك مورد لزوم از طریق مشاور پذیرش به فرابورس/ بورس ارائه نماید.
• برگزاری جلسه هیئت پذیرش : وظیفه اصلی هیئت پذیرش، اخذ تصمیم نسبت به پذیرش اوراق بهادار در فرابورس/ بورس و همچنین تعلیق یا حذف آن¬هاست. این وظیفه با بررسی پذیرش شرکت از جنبه¬های مالی و فعالیتی، تعیین موارد مورد نیاز یا تعیین شروط پذیرش و نهایتاً تصمیم¬گیری در خصوص قبول یا رد درخواست پذیرش اوراق بهادار در فرابورس/ بورس انجام می¬پذیرد.
• درج اوراق بهادار : در صورت موافقت هیئت پذیرش با پذیرش سهام شرکت متقاضی، مرحله درج اوراق بهادار آغاز می¬گردد. اقدامات اصلی که در مرحله درج بایستی صورت گیرد عبارتند از :
• ارائه اطلاعات، مستندات و تعهدات براساس بندهای تعیین شده توسط هیئت پذیرش،
• اقدام به سپرده¬گذاری سهام شرکت نزد شرکت سپرده¬گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه،
• افشای اطلاعات در سامانه کدال،
• انتشار اطلاعیه درج شرکت و بارگذاری امیدنامه در سایت فرابورس/ بورس،
• ایجاد نماد معاملاتی برای شرکت،
• برگزاری جلسه معارفه.
شرکت کارگزاری تأمین سرمایه نوین بی¬تردید یکی از شاخصترین شرکتها در زمینه ارائه خدمات مشاوره پذیرش میباشد. کارنامه درخشان این شرکت در ارائه خدمات مشاوره پذیرش، که فقط نام برخی از آنها در ذیل مورد اشاره قرار گرفته است، گویای کیفیت و سرعت ارائه خدمات و جلب رضایت مشتریان میباشد.
• شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس (بزرگترین هلدینگ پتروشیمی کشور)
• شرکت سیمان کردستان
• شرکت کیسون
• شرکت فلات ایرانیان
• شرکت بیمه نوین
• شرکت سرمایهگذاری توسعه و عمران کرمان
• شرکت عمران و سازندگی استان قزوین
• شرکت فرآورده¬های سیمان شرق
• شرکت سرمایه¬گذاری و توسعه خوزستان
• شرکت داروسازی شهید قاضی
بازار فرابورس چیست؟
بازار بورس و فرابورس، دو مفهوم نام آشنا در بازار سرمایه کشور هستند که براساس کارکردهایشان تفاوتهایی با هم دارند. همان طور که در مقاله « انواع بازار بورس در ایران کدام است؟ » گفتیم، یکی از بازارهای بورس در ایران، فرابورس است. فرابورس، بازار بورس رسمی است که بعد از بورس اوراق بهادار و بورس کالا ایجاد شده است و متشکل از 9 بازار با کارکرد و مقررات جداگانه است. هدف از ایجاد بازار فرابورس را میتوان هدایت نقدینگی موجود در بازار به سرمایهگذاری مولد و اثرگذار خواند و با توجه به شرایط سادهتری که در پذیرش دارد، امکان سرمایهگذاری را برای شرکتهای کوچکتر را نیز فراهم میکند.
در این نوشتار در خصوص فرابورس و چگونگی سرمایهگذاری در فرابورس ایران خواهیم خواند.
نگاهی به رسالت فرابورس ایران
در چارچوب برنامههای اقتصادی کشور برای فرابورس ایران یک رسالت اصلی در نظر گرفته شده است. این رسالت، ایجاد بازاری کارا و شفاف، اعتمادافزایی به منظور ایجاد بستری برای تامین مالی و درج اوراق بهادارسازی خوانده شده تا بازار سرمایه کشور به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد، بتواند در خدمت زندگی مردم باشد. فرابورس، بازار خارج از بورس است که در اصطلاح انگلیسی به آن Over the Counter Market یا به اختصار OTC میگویند. این اصطلاح جهانی در آن جایی به کار میرود که سهام شرکتهایی با شفافیت کمتر و وضعیت سودآوری نامطلوب، به صورت توافقی میان خریدار و فروشنده در این بازار معامله میشوند. در ایران این بازار با نظارت کمتری از سمت نهادهای نطارتی فعالیت میکند که سبب کاهش زمان پذیرش شرکتها نیز میشود.
10 محور خدمترسانی فرابورس ایران
فرابورس ایران را میتوان یک شرکت خدماتمحور دانست که خدمات آن در حوزههای متنوعی از مسائل مالی ارائه میشود. فرابورس ایران با هدف پاسخگویی به نیازهای موجود در بازار سرمایه کشور، در 10 محور اصلی خدمترسانی دارد.
- پذیرش سهام، اوراق بدهی و انواع صندوقهای سرمایهگذاری: از وظایف شرکت فرابورس ایران، ایجاد و تسهیل فرآیند ورود ناشران اوراق بهادار علاقهمند به بازار سرمایه است.
- عرضهیکجای اوراق بهادار: امکان عرضه یکجای سهام شرکتهای معاف از ثبت نزد سازمان اعم از سهامی عام یا خاص بر اساس الگوی انجام معاملات عمده، از امکانات منحصر به فرد فرابورس ایران است.
- پذیرهنویسی: سهام شرکتهای در شرف تاسیس و یا پذیرهنویسی سهام ناشی از سلب حق تقدم شرکتهای سهامی عام خارج از بورس، در فرابورس پذیرفته میشود و متقاضیان این خدمات میتوانند پس از اخذ مجوز لازم از سازمان بورس به فرابورس مراجعه کنند.
- خدمات به ناشران ثبتشده نزد سازمان: نقل و انتقال سهام شرکتهای سهامی عام در بازار پایه فرابورس انجام میشود.
- خدمات به دولت: از جمله وظایف فرابورس ایران، ارائه خدمات مختلف در راستای تأمین مالی و تسویه بدهیهای دولت به پیمانکاران بخشهای مختلف از طریق انتشار و پذیرش اوراق بدهی نظیر مشارکت، اجاره، مرابحه، منفعت و اسناد خزانه اسلامی است.
- خدمات به متقاضیان تسهیلات مسکن: از مهرماه سال 1389 و بر اساس یک توافق سه جانبه میان فرابورس، بانک مسکن و شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه، تخصیص و معاملات ثانویه اوراق حق تقدم استفاده از تسهیلات بانک مسکن در سامانه معاملات فرابورس ایران و از طریق شعب کارگزاران عضو فرابورس و همچنین شعب بانک مسکن قابل انجام است.
- خدمات به سرمایهگذاران (ناشران): تعامل با ناشران پذیرفتهشده پس از پذیرش و انجام عرضه سهام به صورت متناوب ادامه داشته و اطلاعرسانیهای لازم در خصوص بازار اول، دوم و همچنین بازار پایه صورت میگیرد.
- خدمات راهبری سامانههای بازار (عملیات، نظارت و بازرسی بازار): فراهم آوردن بستر انجام معاملات کارا، شفاف و منصفانه و نظارت بر حسن انجام معاملات در این راستا صورت میگیرد.
- خدمات در حوزه بازار بدهی: فرابورس ایران از سال 1389 به منظور توسعه بازار بدهی کشور، اقدام به طراحی و پیادهسازی ابزارهای مالی مبتنی بر بدهی کرده است. برای نخستین بار نیز منابع مالی مورد نیاز شرکت هواپیمایی ماهان به منظور خرید یک فروند هواپیمای ایرباس از طریق انتشار اوراق اجاره در فرابورس، تامین شد.
- خدمات به سرمایهگذاران: شامل پیگیری و تعامل با ناشر و سازمان بورس در خصوص گشایش سریعتر نمادهای معاملاتی و تهیه گزارشهای آماری و انتشار آن میشود.
9 بازار فعال در فرابورس ایران
بازارهای فرابورس ایران به دو بازار اوراق پذیرفتهشده و اوراق پذیرفتهنشده تقسیمبندی میشود که اوراق پذیرفتهشده شامل شش بازار و اوراق پذیرفتهنشده شامل سهبازار میشود.
بازار اوراق پذیرفته شده
این بازار محلی برای داد و ستد طیف وسیعی از ابزارهای مالی است که در آن به منظور حمایت از سرمایهگذاران و کنترل ریسک پرتفوی سرمایهگذار، ضوابط خاص معاملاتی توسط ناظر صادر شده و ناشران این اوراق نیز بر مبنای دستورالعملهای موجود موظف به افشای دورهای اقلام مختلف اطلاعاتی خود هستند. این بازار شامل 6 بازار زیر میشود:
- بازار اول: در این بازار، شرکتهای سهامی عام با رعایت دستورالعملها، مجاز به انتشار سهام خود هستند. در بازار اول فرابورس، سهام شرکتها و واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری معامله میشوند.
- بازار دوم: در این بازار نیز همچون بازار اول، شرکتهای سهامی عام با رعایت دستورالعملها، مجاز به عرضه سهام خود هستند. شرایط پذیرش در این بازار منعطفتر از بازار اول است. در بازار دوم نیز سهام شرکتها و واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری معامله میشوند. دامنه نوسان سهام موجود در بازار اول و دوم فرابورس، همانند دامنه نوسان بازار بورس است.
- بازار شرکتهای کوچک و متوسط (SME): تشکیل این بازار، تحقق اهداف استراتژیک بوده و جذب سرمایهگذاران خرد مورد توجه نیست. باتوجه به اهداف استراتژیک بازار سرمایه در خصوص کمک به تأمین مالی بنگاههای اقتصادی، شرکتهای کوچک و متوسط متقاضی حضور در بازار سرمایه، شرایط پذیرش سادهتری خواهند داشت.
- بازار پایه: معاملات تمام تشکلهای خودانتظام و نهادهای مالی دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار همانند بورسها و شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، در تابلو «پایه» انجام میشود. شرکتهایی در بازار پایه فرابورس ثبت میشوند که فرایند پذیرش در بورس را طی نمیکنند. بازار پایه فرابورس شامل سه تابلوی زرد، نارنجی و قرمز است که شرایط پذیرش شرکتها در هر کدام از این تابلوها متفاوت است. جزئیات بازار پایه را میتوانید در مقاله « بازار پایه فرابورس و قوانین آن چیست؟» مطالعه کنید.
- بازار ابزارهای نوین مالی: بازار ابزارهای نوین مالی به 4 محور انواع صکوک، اوراق تسهیلات مسکن، اسناد خزانه اسلامی و صندوقها تقسیم میشود. در واقع در این بازار تمامی ابزارهای مالی به استثنای سهام و حق تقدم خرید سهام پذیرفته میشود. اوراق منفعت نیز در سال 1396 برای نخستین بار در این بازار عرضه شد.
- بازار مشتقه: افزایش عمق بازار، کارایی بازار و مدیریت ریسک از دلایل آغاز به کار بازار مشتقه در سال 1396 بوده است. این بازار محلی برای معامله انواع قراردادهای اختیار معامله، قراردادهای آتی، پیمان آتی و قراردادهای معاوضه خوانده میشود. مقاله « بازار مشتقه چیست؟» درباره این بازار به طور کامل توضیح داده است.
بازار اوراق پذیرفته نشده
نقل و انتقال سهام شرکتهای سهامی عام که در بورس یا سایر بازارهای فرابورس پذیرش نشده در بازارهای «پایه ب» و «پایه ج» و بازار سوم صورت میگیرد.
- بازار پایه ب: در این بازار پایه امکان معاملات سهام در در تابلو مجزا «پایه ب» امکانپذیر است. شرکتهایی که در سال شمسی منتهی به دوره رسیدگی، از ضریب نقدشوندگی بالای 10 درصد برخوردار باشند در این بازار امکان حضور دارند.
- بازار پایه ج: در این بازار پایه امکان معاملات سهام در در تابلو مجزا «پایه ج» امکانپذیر است. شرکتهایی که فاقد شرایط مندرج در تابلو «پایه الف» و تابلو «پایه ب» هستند، در این بازار امکان فعالیت دارند.
- بازار سوم: معاملات عمده اوراق بهاداری که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را نداشتهاند در بازار سوم امکان فعالیت دارند. در معاملات عمده یا عرضه یک جای اوراق، سهامدار عمده درصدی از سهام شرکت را عرضه میکند. در این بازار، بازارهایی همچون بازار دارایی فکری فرابورس ایران که محلی برای سرمایههای فکری و دانشبنیان کشور شناخته میشود، فعالیت دارند. از جمله مزایای عرضه در بازار سوم فرابورس ایران را باید بهرهمندی از معافیت مالیاتی برای متقاضیان عرضه دانست. بازار سوم را نباید بازاری شامل معاملات دست دوم اوراق دانست.
کلام آخر
معاملات سهام در بازار فرابورس همانند معاملات سهام در بازار بورس از شنبه تا چهارشنبه و از ساعت 9 صبح تا 12:30 صورت میپذیرد. فرایند خرید و فروش سهام در بازار فرابورس با فرایند خرید و فروش در بازار بورس تفاوتی ندارد. برای انجام معاملات در بازار فرابورس، افراد باید کد بورسی داشته و از طریق درگاههای معاملاتی کارگزاریها اقدام کنند. همان طور که در بالا بیان کردیم، پذیرش شرکتها در بازار فرابورس بسیار راحت تر از بازار بورس است. بنابراین ریسک سرمایهگذاری در این بازار بسیار بیشتر است. این موضوع به این معنی نیست که شرکتهایی که در فرابورس هستند ارزنده نیستند، بلکه بدین معنی است که برای معاملات سهام این شرکتها باید بررسیهای بیشتری را در نظر گرفت. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص بازار فرابورس میتوانید به سایت شرکت فرابورس ایران مراجعه کنید.
اطلاعات جامع درباره تفاوت بورس و فرابورس
ما فعالان بازار سرمایه، با اصطلاحات بسیاری سروکار داریم که (بورس) و (فرابورس) از پرکاربردترین و آشناترین این اصطلاحات هستند.به طور قطع یکی از سوالاتی که افراد تازه وارد به بازارهای مالی با آن مواجهه هستند فرق بین این دو اصطلاح است. بازار بورس و فرابورس دو مورد از بازارهای مالی در ایران هستند که در آنها سهام شرکت های سهامی عام به متقاضیان خرید آنها عرضه میشود.پس تا پایان این مقاله با مدرسه بورس همراه باشید تا به طور کامل و شفاف به فرق این دو بازار شناخت پیدا کنید.
بازار بورس چیست؟
بورس به تنهایی یک کلمه فرانسوی است که به معنای محل مبادله اوراق بهادار یا همان سهام است. معادل انگلیسی این کلمه (Stock Exchange) است.در ایران چهار بازار بزرگ مزایای بازار فرابورس زیر مجموعه نهاد بورساوراق بهادار هستند که در ادامه با انها بیشتر آشنا میشویم.
انواع بورس در ایران کدام اند؟
انواع بازار بورس در ایران به شرح زیر می باشد:
1)بورس اوراق بهادار تهران :
نخستین و کهن ترین بورس ایران است که در آن سرمایه گذاران به خرید و فروش سهام شرکت های بزرگ میپردازند.
2) فرابورس :
دومین بورس بزرگ کشورمان است و شرکت هایی که شرایط و استانداردهای پذیرش در بورس اوراق بهادار را ندارند اما شرایط شان مطابق فرابورس است ،سهام شان در این بازار مبادله میشود.
بازار فرابورس، خود نیز شامل چندین زیر مجموعه است که در ادامه با آنها آشنا میشویم.
3)بورس کالا :
این بورس با هدف تسهیل مبادله کالاها ، حقیقی شدن قیمت ها و حذف واسطه ها و دلالان در عرضه پاره ای از کالاها ایجاد گردیده و درحال حاضر محصولات پتروشیمی، محصولات کشاورزی، محصولات فلزی،تعدادی خودرو و پاره ای از قراردادهای مالی مبادله می گردد.
4)بورس انرژی :
این بورس شباهت بسیاری به بورس کالا دارد با این تفاوت که به طور ویژه و خاص به خرید و فروش سوخت و دیگر حامل های انرژی اختصاص یافته.
بازار فرابورس چیست؟
دومین بورس بزرگ کشورمان است و شرکت هایی که شرایط و استانداردهای پذیرش در بورس اوراق بهادار را ندارند اما شرایط آنها مطابق فرابورس است ،سهام شان در این بازار مبادله میشود. بازار فرابورس، خود نیز شامل چندین زیر مجموعه است که در ادامه با آنها آشنا میشویم.
نکته مهم این است که شرایط پذیرش در فرابورس راحت تر است و با سرعت بیشتر و سخت گیری کمتری نسبت به بورس اقدام به پذیرش شرکت ها میکند.
بازارهای زیرمجموعه بازار فرابورس
1)بازار اول و بازار دوم :
بازار اولیه (primary market) زمانی شکل میگیرد که دارایی برای اولین بار مورد معامله قرار میگیرد. بهعبارتی بازاری که در آن سهام شرکتها برای اولین بار عرضه و فروخته میشود، بازار اولیه نام دارد. در این بازار شرکتها بهطور مستقیم سرمایه مورد نیاز خود را از طریق فروش سهام به مردم تأمین میکنند که این کار در قالب پذیرهنویسی صورت میگیرد.
داراییهایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرارگرفته است(مرحله پذیرهنویسی)، برای معاملههای بعدی و مجدد، نیاز به بازار ثانویه(secondary market)دارد. مثلاً اگر فردی که سهام شرکتی را در مرحله پذیرهنویسی خریداری کرده و اکنون قصد فروش این سهم به سایر سرمایهگذاران بازار را دارد، باید به بازار ثانویه مراجعه کرده و اقدام به فروش سهم خود کند. پس میتوان گفت که تمامی معاملات سهام در بازار بورس، جزء معاملات بازار ثانویه هستند و در این بازار، اوراق بهادار میان معامله گران مبادله میشود و شرکت در آن نقشی ندارد.
2)بازارهای پایه(بازار پایه زرد،نارنجی،قرمز) :
بازار پایه فرابورس خود به سه قسمت تقسیم میشود: تابلو پایه زرد، تابلو پایه نارنجی و تابلو پایه قرمز. در کنار نام هر نماد معاملاتی در تابلوهای رنگی بازار پایه، یکی از 6 عنوان لغو پذیرش شده ، قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور، انحلال ، ورشکستگی ، عدم اظهار نظر و اظهار نظر مردود درج شده است.
لغو پذیرش شده : شرکتهایی که پیشتر در یکی از بازارهای اصلی بورس یا فرابورس حضور داشته اما به دلیل عدم رعایت استانداردهای پذیرش، لغو پذیرش شده و به بازار پایه انتقال داده شدند.
قانون احکام دایمی برنامه های توسعه کشور : شرکتهایی که در آنها بر اساس ماده 36 قانون احکام دایمی برنامههای توسعه کشور مصوب 16/01/1396 ناشران موظف به انتشار اطلاعات و اسناد مالی موثر باشند.
انحلال : شرکتهایی که تمامی فعالیتهایشان متوقف شده و موجودیت خود را به طور کامل از دست دادهاند.
ورشکستگی : شرکتهایی که بر اساس زیانهای وارده قادر به پرداخت قرض های خود نباشند.
عدم اظهار نظر : شرکتهایی که در آنها حسابرس به دلیل وجود محدودیت قابل ملاحظه در دامنه رسیدگی (یا وجود شبهه عمده) قادر به اظهار نظر درباره مطلوبیت و مساعدت صورتهای مالی نباشد.
اظهار نظر مردود : شرکتهایی که در آنها حسابرس نقصهای صورتهای مالی را چنان با اهمیت ببیند که کلیت صورتهای مالی از نظر حسابرس گمراه کننده باشند.
عمدهترین تفاوت معاملات نمادها
عمدهترین تفاوت معاملات نمادهای تابلوهای مختلف بازار پایه فرابورس ایران، دامنه نوسان آنهاست. در حال حاضر، دامنه نوسان نمادهای تابلوی پایه زرد، ۳ درصد، تابلو پایه نارنجی، ۲ درصد و تابلو پایه قرمز، ۱ درصد میباشند.
3)بازار ابزاری های نوین مالی :
مطابق با دستورالعمل پذيرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ايران، کلیه ابزارهای مالی به جز سهام و حق تقدم که به تایید شورای عالی بورس رسیدهاند و بنا به اعلام آن، مشمول ثبت یا معاف از ثبت نزد سازمان بورس تشخیص داده شدهاند، قابل پذیرش در بازار ابزارهای نوین مالی است. انواع اوراق مشارکت، گواهی سرمایهگذاری و صکوک(اوراق اسلامی) که ویژگیهای معینی دارند، در این بازار معامله میشود.
4)بازار SME (شرکت های کوچک و متوسط) :
SME مخفف عبارت Small and Medium-sized Enterprises ، به معنای بنگاه های کوچک و متوسط است. این بازار تشکیل شده از دو تابلوی رشد و دانش بنیان است. براساس داده های منتشر شده توسط بانک جهانی ، بنگاه ها را میتوان به سه دسته خرد،کوچک،متوسط تقسیم بندی کرد.
مزایای پذیرش شرکت ها در بازار فرابورس
- تسهیل و تسریع تامین مالی : بانکها شرکتهای فعال در فرابورس را به عنوان وثیقه جهت دریافت تسهیلات میپذیرند. بنابراین، شرکتهای فرابورس میتوانند از این طریق برای دریافت تسهیلات دست به کار شوند. همچنین، این دسته شرکت ها میتوانند از تأمین مالی از طرف سهامداران برخوردار شوند.
- بهره مندی از معافیت های مالی درنظر گرفته شده : شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس از تسویه 10 درصد مالیات معاف هستند که این مزیت به طور مستقیم متوجه سهامداران میشود.
- افزایش اعتبار به دلیل عضویت در این بازار و شفافیت بیشتر وضعیت مالی بنگاه
وبسایت فرابورس ایران
وبسایت شرکت فرابورس ایران به نشانی www.ifb.ir علاوه بر در اختیار قرار دادن اطلاعات با اهمیتی درباره خود این شرکت و خدمات آن، معلومات جامعی از شرکتهای پذیرفتهشده در این بازار را به اطلاع سرمایهگذاران میرساند.
تفاوت فرایند پذیرش شرکت ها در بازار بورس و فرابورس
البته استانداردها و شرایط بورس و فرابورس محدود به موارد ذکر شده در تصویر نیست و پارامترهای دیگری نیز از جمله حداقل سهام شناور، حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه، داشتن یا نداشتن زیان انباشته، نسبت حقوق سهامداران و همچنین میزان سودسازی در تقسیم بندی رتبه آن شرکت تاثیر به سزایی دارد.
کدام بهتر است بورس یا فرابورس
انتخاب بین این دو بازار ، انتخابی مهم است. شفافیت صورتهای مالی و اطلاع رسانی شرکتها و پیوستگی گزارشات مالی در شرکتهای فعال در بازار بورس و برگزاری مرتب و منظم مجامع در شرکتهای بازار اول بورس، بهتر از شرکتهای فرابورسی در ردههای مختلف است. اما همه اینها دلیل نمی شود که ما صدها شرکت فعال در بازار فرابورس را نادیده بگیریم و به آنها توجهی نداشته باشیم ؛ چرا که همین شرکتهای فرابورسی، با بهبود اوضاع و تنظیم دقیق تر صورتهای مالی و افزایش سودآوری، زمینه لازم برای ارتقا رتبه و مقام در بازار سرمایه را بدست میآورند و به بازار اول بورس انتقال داده میشوند.
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم فرق بین بازار بورس و فرابورس را با جزییات کامل برای شما شرح دهیم. در نهایت این به شما بستگی دارد که با توجه به دانش اقتصادی و سرمایه گذاری خودتان در شرکت های کدام بازار اقدام به سرمایه گذاری میکنید. پس همیشه به دنبال آموزش با کیفیت باشید.از همه شما ،همراهان گرامی مدرسه بورس سپاسگذاریم که تا پایان این مقاله با ما همراه بودید. بسیار خوشحال میشویم اگر درخواست ها و پیشنهادات و انتقادات خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
شما میتوانید با شرکت در دوره جامع نوابغ بورس و سرمایه گذاری هر انچه که برای تبدیل شدن به یک سرمایه گذار حرفه ای لازم دارید بدست اورید.
تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
این روزها که بازارهای مالی و ساختارهای تشکیلدهنده آنها، بسیار پیچیده شده است، شناخت آنها به افرادی که دوست دارند بهعنوان سرمایهگذار وارد این بازارها شوند، بسیار مهم و ضروری است. اگر دوست دارید که نقش خوبی را در این بازار به عهده بگیرید و سهمی در بازار سرمایه داشته باشید، ابتدا بهتر است بدانید که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
همانطور که احتمالاً شما هم بارها شنیدهاید، بازارهای مالی برای عملکرد صحیح اقتصادی سرمایهداری بسیار مهم و ضروری به نظر میرسند. امروزه در بسیار از بازارهای مالی در سطح جهان، مردم میتوانند معامله کنند و در آنها معمولاً رابطهی عمیقی بین تولیدکنندگان، مصرفکنندگان، خریداران یا فروشندگان به چشم میخورد.
در ادامه سعی میکنیم با بررسی تفاوت بورس با فرابورس به زبان ساده به شما کمک کنیم تا درک بهتری از این بازارها داشته باشید!
بازار دوم فرابورس چیست؟ هرآن چه که لازم است در رابطه با بازار فرابورس بدانید؟
یکی از نامهایی که احتمالاً شما هم بارها آن را شنیدهاید، بازار فرابورس بوده است و احتمالاً برای شما هم سؤال شده که بازار دوم فرابورس چیست و یا بازار دوم فرابورس یعنی چه! اگر شما هم علاقهمند به بازارهای سرمایه هستید، احتمالاً باید بدانید که بازار دوم فرابورس درواقع یکی از بازارهای بورس ایران است که تفاوتهایی با بازار بورس اوراق بهادار دارد! امروز در این مقاله به توضیح این مسئله که بازار دوم بورس چیست، بیشتر میپردازیم!
اگر قصد سرمایهگذاری در بازارهای مالی را دارید، بهتر است که این مقاله را با دقت مطالعه کنید چراکه به شما کمک میکند که تصمیمگیریهای بهتری در رابطه با بازار بورس داشته باشید و بدانید که بازار دوم فرابورس چنددرصدی است! آیا آماده ایجاد تغییر و تحول در سرمایهگذاریهای خود هستید؟ با ما همراه باشید.
بورس و فرابورس جزو جذابترین گزینههای سرمایهگذاری برای علاقهمندان به بازارهای مالی
در چند سال اخیر که مسائل مختلف باعث شده است که مردم بیشتر به فکر ارزش سرمایههای خود باشند، روی آوردن به بازارهای مالی و کمک به اقتصاد با استفاده از آنها، رواج پیداکرده است! شما میتوانید با کمک بازار سرمایه نهتنها ارزش سهام خود را حفظ کنید، بلکه آن را نیز افزایش دهید. البته این کار نیاز به مهارتهایی هم دارد که باکمی مطالعه، تحقیق و شرکت در دورههای آموزشی، احتمالاً اصلاح میشود.
اگر کمی با شرکتهای فعال در بورس آشنا باشید، میدانید که برای حضور آنها در این بازار، سختگیریهای قابلتوجهی انجامشده است، اما همه شرکتهایی که نتوانستهاند وارد بازار بورس شوند، از چرخه رقابت حذف نمیشوند، بلکه آنها به بازار دوم بورس یعنی فرابورس منتقل میشوند! درواقع جواب این سؤال که بازار دوم فرابورس چیست، این است که همان مکان و بازاری است که شرکتهای رده دوم ازنظر سرمایهگذاری وارد آن شدهاند! در ادامه مطلب بیشتر در این رابطه صحبت میکنیم و اطلاعات واضحتری را در اختیار شما قرار میدهیم.
بورس و فرابورس چیست؟ | آشنایی با انواع آن به زبان ساده
برای گفتن از اینکه بورس و فرابورس چیست ابتدا بهتر است با خود مفهوم بازار سرمایه با زبانی ساده آشنا شویم و سپس به تعریف بورس و فرابورس بپردازیم چراکه باوجود فرق بورس با فرابورس هر دو این بازارها نماد بازار سرمایه محسوب میشوند. ازاینرو ابتدا باید بازار سرمایه را بهدرستی شناخت تا بتوان نماد آن را تعریف کرد.
فرابورس چیست در واقعی سؤالی از درون اقتصاد است. اقتصاد علم بسیار گسترده و پیچیدهای است که در آن اعداد و ارقام و قیمتها و جداول و غیره مفاهیم مختلفی دارند و بهنوعی زبان این دنیای عجیب محسوب میشوند؛ اما نکته جذاب و جالب این است که تمام این گستردگیها و پیچیدگیها، همه و همه بر اساس یک عنوان و مفهوم ساده و پایه برنامهریزیشده است. مفهومی تحت عنوان خریدوفروش. خریدوفروش نیز اصلیترین مفهومی است که در فرابورس چیست موردبررسی قرار میگیرد.
خریدوفروش درواقع اصلیترین و اولین عنوان علم اقتصاد و سؤال فرابورس چیست محسوب میشود که از گذشتههای دور تا به امروز وجود داشته است. در کلام بهتر شما در هیچ کجای اقتصاد نمیتوانید مفهومی پیدا کنید که در راستای خریدوفروش نباشد. حال این مفهوم خریدوفروش نیز بر اساس یک پل بسیار ساده ولی مهم به نام معامله بناشده است؛ یعنی میتوان گفت تمام علم اقتصاد بر اساس عنوان و پلی به نام معامله بناشده است. پلی که یکی از پایههای آن را فروشنده و یکی دیگر را خریدار تشکیل داده است.
حال اینکه این پایهها چگونه ساخته شوند و به نسبت یکدیگر چه ارتفاعی داشته باشند باعث گسترش علم اقتصاد شده است. از طرفی نوع معامله یا همان پل ارتباطی بین خریدار و فروشنده نیز میتواند متفاوت باشد.
بهطورکلی پل معامله ذکرشده جادهای دوطرفه است که از یکسوی آن پول یا سرمایه خریدار به سمت فروشنده حرکت میکند و از سوی دیگر خدمت یا کالای موردنظر خریدار از سمت فروشنده حرکت میکند. اینگونه یک رابطه پایاپای برقرار میشود.
حال شما تصور کنید این جاده بهصورت دورهای یکطرفه باشد، یعنی در پارهای از زمان تنها سرمایه از سمت خریدار حرکت کند و در پارهای دیگر از سمت فروشنده حرکتی داشته باشیم. این جاده بهنوعی میتواند نمادی برای سرمایهگذاری باشد. حال در ادامه بیشتر سعی میکنیم بر اساس آن به سؤال فرابورس چیست پاسخ بدهیم.
بازار بورس چیست؟
اگر بخواهیم به جواب سؤال اصلی یعنی بازار دوم فرابورس چیست و یا بازار دوم فرابورس یعنی چه و … برسیم، بهتر است که ابتدا بدانیم که اصلاً بازار بورس چیست؟ اگر بخواهیم طبق نظر اقتصاددانان و افراد آگاه در این زمینه یک تعریف برای این موضوع ارائه کنیم به این میرسیم که بازار بورس، درواقع مکان و محلی برای قیمتگذاری، خریدوفروش کالا، اوراق بهادار و … است!
شما میتوانید در بورس انواع داراییهای مالی ازجمله اسناد کاغذی (اوراق بهادار و سهام شرکت)، کالا، سکه، طلا، محصولات کشاورزی و … را خریدوفروش کنید! البته جدا از این دو نوع خریدوفروش (سهام و کالا)، نوع سومی تحت عنوان ارز هم وجود دارد که در کشور ما فعال نیست و وجود ندارد! شما میتوانید در دیگر مقالات سایت ما، اطلاعات بیشتری در رابطه بااینکه بورس چیست و پیدایش آن به چه صورت بوده است، پیدا کنید.
بازار بورس که یکی از مهمترین بازارهای سرمایه است که در آن داراییهای مالی و واقعی مورد معامله قرار میگیرند. در این بازار، داراییهایی مالی که اصطلاحاً یکسری اسناد کاغذی هستند، موردبحث قرار میگیرند. در بورس اوراق بهادار، داراییهای واقعی، بورس کالا( شرکتهای بورس کالا )، اجناس فیزیکی و در بورس ارز، پول رایج کشورها مورد خریدوفروش قرار میگیرند.
در بورس اوراق بهادار، مردم به خریدوفروش اوراق قرضه دولتی، سهام شرکتها، مؤسسات معتبر خصوصی و … میپردازند. این بازار سرمایه در ایران در شهر تهران فعال است و مرکز رسمی برای آن وجود دارد. شاید میپرسید که چگونه اقدام به تعیین قیمت هر سهم در این بازار سرمایه میکنند؟ باید مدنظر بگیرید که تعیین قیمت هر سهم در این بازار بر مبنای عرضه و تقاضا است.
جادهای یکطرفه به نام سرمایهگذاری و سؤال مهم فرابورس چیست
ما تا اینجای مسیر و پاسخ به سؤال فرابورس چیست با پلی به نام معامله آشنا شدیم و دانستیم که این پل در دنیای سرمایهگذاری به شکل یکطرفه هست و اینیک طرفه بودن وابسته به زمان هست.
نکته جالب اینجاست که در بازار سرمایه جهت جاده معامله عوض نمیشود و همیشه یکطرفه است بلکه بر اساس زمان جای فروشنده و خریدار است که عوض میشود؛ یعنی شما بهعنوان سرمایهگذار در جهتی قرار دارید که سرمایه از سمت شما حرکت میکند و بر اساس گذر زمان شما فروشنده خواهید شد و میتوانید سرمایه خود را به همراه سود حاصله از آن دریافت کنید.(مقاله آیا بیت کوین قانونی است را هم مطالعه کنید)
درواقع روند کلی اقتصاد و سرمایهگذاری را میتوان بر اساس همین مثال ساده بهخوبی درک کرد. اقتصاد کلان و سرمایهگذاری در مدتزمان بالا همیشه سودآور خواهد بود. چراکه جهت پل همواره یکطرفه خواهد ماند و این باعث میشود که خودبهخود سرمایهگذاری بیشتر و این باعث افزایش سود سهام میشود.
چالش اصلی بازار سرمایه و سؤال فرابورس چیست این است که چه مدتزمان برای سودآوری لازم است و آیا راه بهتری برای رسیدن به سود موردنظر در مدتزمان کمتر وجود دارد. اینگونه میشود که دنیای اقتصاد گسترش پیدا میکند؛ اما در بازار سرمایه و آن پل یکطرفه که مثال زدیم نمادی بارز و مهم به نام بازار بورس و فرابورس وجود دارد.
سرمایهگذاری درواقع یک بازی دوطرفه بین شرکت سرمایه پذیر و فرد سرمایهگذار است. به این صورت که یک شرکت برای افزایش درآمدهای خود و داشتن فروش بیشتر نیاز به جذب سرمایه است.
در این حالت با جذب سرمایههای خرد بسیار میتواند سرمایه موردنظر خود را به دست بیاورد و درازای آن متعهد میشود که سهامداران خود را از در سود خود شریک کند. این بهنوعی یک بازی دوسر برد هست. بازار بورس و فرابورس بهنوعی محلی است که میتوان بهواسطه آن در شرکتهای مختلف بر اساس نوع کارایی آنها سرمایهگذاری کرد. این محل درواقع ازنظر اقتصاد کلان نیز بسیار اهمیت دارد چراکه باعث ایجاد شفافیتهای مالی در اقتصاد میشود؛ اما بااینحال هنوز پاسخ سؤال فرابورس چیست را نیافتیم.
یکی از بازارهای سرمایه فعال در ایران که در سال ۱۳۸۷، فعالیت خود را آغاز کرده است، بازار فرابورس است! فرابورس در ابتدا کار خود را در زیرمجموعه و ساختار سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد و ساختار قانونی مشابهی نسبت به آن پیدا کرد. شرایط پذیرش در این سازمان نسبت به بورس آسانتر است که در قسمت فرق بین بورس و فرابورس چیست، بیشتر راجع به آن صحبت خواهیم کرد.
بازار سهام فرابورس ایران، شامل بازار اول، دوم و پایه است! معمولاً سهام و اوراق بهادار شرکتهایی که شرایط لازم را داشته باشند در بازار اول و دوم معامله میشوند! یکی از مزایای حضور در فرابورس این است که اکثر شرکتهای سهامی میتوانند در آن حضور فعال داشته باشند و اقدام به معامله کنند. در ادامه به بررسی تفاوت فرابورس و بورس و بازار پایه خواهیم پرداخت. (پیشنهاد میکنم محصول آموزش فیلترنویسی را هم مطالعه نمایید)
تعریف فرابورس چیست؟
بنابراین تا به اینجا بهطورکلی با مفهوم بازار سرمایه و نماد مهم آن یعنی بازار بورس آشنا شدیم. این اولین قدم برای پاسخ به فرابورس چیست بود. اما بازار سرمایه ایران به دو بخش کلی بازار بورس و بازار فرابورس تقسیمشده است. البته بازارهای دیگری مانند بورس کالا و انرژی و شرکتهای کوچک و … وجود دارد که در اینجا موردبحث ما نیست ما میخواهیم بیشتر بدانیم فرابورس چیست و تفاوت بورس و فرا بورس و بازار پایه را بشناسیم.
همانطور که در پاسخ به سؤال فرابورس چیست گفتیم بازار بورس و فرابورس محلی است که در آن شرکتهای مختلفی میتوانند اقدام به جذب سرمایه داشته باشند؛ بنابراین عملاً تفاوت بورس و فرابورس مفهومی بنیادین نخواهد بود در هر دو این بازارها سرمایهگذار به دنبال سرمایهگذاری روی شرکت یا شرکتهای مختلف هست که بعد از مدتی بتواند از طریق آن سودآوری داشته باشد.
اما پس فرابورس چیست و چه لزومی به حضور آن در بازار سرمایه ایران است؟ در کلام بهتر بازار بورس جایی است که شرکتهای مختلف تحت شرایط خاص سازمان بورس وارد بازار سرمایه میشوند. این شرایط بهنوعی تعبیهشده است که شرکتهای معتبر و سود ده که میتوان بقای چندین ساله آنها را تضمین کرد در این بازار حضور دارند. این اتفاق و این شرایط باعث میشود که خودبهخود بسیاری از شرکتهای کوچک و تازه تأسیس که نیاز به جذب سرمایهدارند از حضور در بازار محروم شوند. اینجاست که سؤال فرابورس چیست معنی پیدا میکند.
فرابورس درواقع بازاری موازی بازار بورس هست که در آن شرکتهای کوچکتر از بازار بورس حضور دارند و شرایط حضور این شرکتها کمی سادهتر از بازار بورس هست. همین اتفاق باعث میشود که سرمایهگذاری در بازار فرابورس کمی ریسک بالاتری داشته باشد؛ اما نکته مهم این است که ازنظر سرمایهگذاری و قوانین مربوط به آن و روشهای آن فرقی بین بازار فرابورس و بورس وجود ندارد. در کلام بهتر سؤال فرابورس چیست بیشتر برای شرکتهای سرمایه پذیر اهمیت دارد تا افراد سرمایهگذار؛ اما بیایید در تعریف بازار فرابورس شرایط شرکتهای ثبتشده را موردبررسی قرار دهیم.
اگر برای شما هم این سؤال بزرگ مطرح است که بازار دوم بورس چیست، باید بدانید که دومین بازار سرمایه ایران یا بازار فرابورس از سال ۱۳۸۷ مجوز فعالیت خود را از شورای عالی بورس گرفته و وارد دنیای بازارهای مالی شده است! این بازار درواقع همانند بازار بورس، مکانی است که در آن سهام و اوراق بهادار خریدوفروش میشود و بر اساس میزان عرضه و تقاضایی که برای هر سهم وجود دارد، قیمتگذاری انجام میشود.
از مزایای حضور در فرابورس برای شرکتها این است که به دلیل سختگیریهای کمتر نسبت به بازار بورس اوراق بهادار، شاهد این هستیم که شرکتهای کوچکتر هم قابلیت حضور در بازار سرمایه را دارند! این موضوع درواقع توانسته کمک زیادی به رشد اقتصادی و شرکتهای کوچک کند! آیا تاب حال در این بازار سرمایهگذاری کردهاید؟ چه تجربهای در این زمینهدارید؟
نماد فرابورس چیست؟
بعد از پاسخ به سؤال فرابورس چیست نوبت به این است که به سؤال نماد فرابورس چیست پاسخ دهیم. نماد فرابورس در حقیقت همان شرکتی است که در بازار فرابورس پذیرفتهشده است. برای درک بهتر این موضوع مسابقات فوتبال کشور را در نظر بگیرید.
مسلماً همه گروههای فوتبال در ایران نمیتوانند در لیگ برتر بازی کنند و فقط تعداد معدودی با توجه به شرایط خاص میتوانند در آنجا بازی کنند. ما بقیه گروههای قدر که کمی شرایطی پایینتر از گروههای لیگ برتری دارند در لیگ دسته اول بازی میکنند. فرق بین بازار بورس اوراق بهادار و فرابورس دقیقاً همینجاست که بازار بورس مانند لیگ برتر و بازار فرابورس چیزی شبیه به لیگ برتر است.
بخش مهمی از پاسخ فرابورس چیست این است که بدانیم شرایط کلی پذیرش در این بازار چیست. اگر بخواهیم برای مثال یکی از شرایط مهم پذیرش در بازار بورس را بیان کنیم که در بازار فرابورس این شرط تعدیلشده است میزان سودآوری شرکت هست. در بازار بورس هر شرکت برای پذیرش باید در سه سال متوالی سودآوری داشته باشد درحالیکه در بازار فرابورس این سودآوری میتواند یک سال باشد.
مورد مهم دیگر این است که حداقل سرمایه ثبتشده لازم برای شرکتهای فرابورسی حداقل ۱۰۰ میلیون تومان است که برای شرکتهای کوچک مقداری معقول و دستیافتنی هست. اگر شما لیست شرکتهای فرابورس را موردبررسی قرار دهید و آن را با شرکتهای بورسی مقایسه کنید مسلماً میتوانید تفاوتهای بیشتری پیدا کنید.
اما نکته مهم دیگر در فرابورس چیست این است که این بازار از چند بازار اول، دوم و پایه و سوم تشکیلشده است. هر چه از بازار اول به سمت بازار سوم حرکت میکنیم شرکتها کوچکتر و احتمال ریسک بالاتر میشود. البته در بازار پایه و سوم درصد نوسان و برخی دیگر از شرایط معامله فرق میکند که در اینجا مجال بحث از آن نیست.
فرق بورس و فرابورس به زبان ساده
حالا میخواهیم تفاوت بورس و فرابورس به زبان ساده به شما بگوییم،پس بیاید تا با تفاوت بورس با فرابورس بیشتر آشنا شویم. در جواب این سؤال که تفاوت بورس با فرابورس چیست، معمولاً جوابهای زیر مطرح میشوند:
تقسیمبندی بازار متفاوت
بازار بورس بهصورت کلی به دو بخش اول و دوم تقسیمبندی میشود! این دو بازار در بورس با یکدیگر ارتباطاتی دارند و به این واسطه شرکتهای نهچندان جالبی که در بازار اول، عملکرد قابل قبولی ندارند به بازار دوم منتقل خواهند شد. در نقطه مقابل، شرکتهایی با روند روبهپیشرفت در بازار دوم به بازار اول منتقل میشوند.(در ادامه مقاله ارزش بازار سهام را مطالعه کنید)
بازار فرابورس که کمی بالاتر آن را به شما معرفی کردیم، یک بازار است که شامل چند بخش اول، دوم، سوم، ابزارهای نوین مالی و پایه است. همین موضوع یکی از تفاوتهای اصلی میان این دو بازار سرمایه است که به آن پرداخته خواهد شد. آیا شما در این رابطه چیزی شنیده بودید؟
فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس
پاسخ دیگری که میتوان به سؤال تفاوت بورس و فرابورس چیست، داد شرایط پذیرش سهام در این دو بازار سرمایه است! حقیقت این است که بازار فرابورس با شرایط سادهتری تشکیلشده است و به این منظور نسبت به بازار بورس، شرکتهای بیشتری برای عرضه سهام دارد. این فرآیند به این دلیل تشکیلشده است که حتی شرکتهای کوچک قادر باشند که سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند و پیشرفت داشته باشند.
فرابورس چیست؟ (آشنایی با ساختار بازار فرابورس ایران)
اگر با کلمه بورس و بازار سرمایه آشنایی داشته باشید، حتماً نام فرابورس را در کنار این بازارها نیز شنیدهاید. ابتدا با مفهوم کلی فرابورس در بازارهای جهانی آشنا خواهیم شد و بعد از آن فرابورس ایران را مورد بررسی قرار میدهیم.
معرفی فرابورس:
به طور کلی به معاملاتی که خارج از بازار بورس انجام پذیرد فرابورس (Over The Counter) میگوییم. در واقع فرابورس یعنی معاملاتی که مستقیماً بین دو طرف معامله بدون هیچگونه نظارتی از جانب سازمان بورس انجام مزایای بازار فرابورس میپذیرد. فرابورس نقطه مقابل معاملات بورسی است که در بازارهای سازمان یافته انجام میگیرد. تفاوت عمده فرابورس با بورس در پذیرش شرکتها میباشد. به طور کلی هدف فرابورس ایران در پذیرش شرکتها، ساماندهی و هدایت شرکتهایی است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار تهران را ندارند و یا تمایل به ورود هر چه سریعتر به بازار سرمایه را دارند. از جمله شرایط سهلتر نسبت به بورس تهران میتوان به مواردی مانند پایینتر بودن میزان سهام شناور، امکان پذیرش شرکتها با سرمایه حداقل یک میلیارد ریال در بازار دوم و حتی پذیرش شرکتهای زیان ده در صورت داشتن برنامه مدون برای جبران زیان اشاره کرد.
تاریخچه فرابورس در ایران:
فرابورس در ایران تحت عنوان شرکت فرابورس ایران در سال 1387 تاسیس شد و فعالیت رسمی این شرکت در سال 1388 آغاز گردید. طبق تعریف اساسنامه این شرکت ” بازار خارج از بورس، بازاری در قالب شبکه ارتباط الکترونیک یا غیر الکترونیک برای معاملات اوراق بهادار بر پایه مذاکره ” معرفی شده است. برخلاف بازارهای جهانی خصوصاً آمریکا، صدور، تعلیق و لغو فعالیتهای بازارهای خارج از بورس که فرابورس نیز از همین دسته بازارها است، بر عهده شورای عالی بورس نهاده شده، همچنین تأسیس بازارهای خارج از بورس همانند تأسیس بورسها و نهادهای مالی منوط به ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار است و فعالیت آنها تحت نظارت سازمان انجام میشود.
مهمترین مأموریت فرابورس، ساماندهی و هدایت بنگاههای اقتصادی به منظور تأمین مالی از طریق بازار سرمایه میباشد، بنابراین شرایط و ضوابط پذیرش شرکتها و تنوع شرایط پذیرش به گونهای میباشد که شرکتها با احراز حداقل شرایط و در سریعترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته تا بتوانند از تمامی مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار بهرهمند شوند. فرابورس به عنوان یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه، ابزارهای تأمین مالی را برای شرکتها و کارخانهها فراهم آورده و بر اساس شرایط فعالیت هر بنگاه، گزینههای مناسبی را برای استفاده از مزایای این بازار پیشنهاد میکند.
ساختار بازار فرابورس ایران
بازار فرابورس شامل بازار اول، بازار دوم، بازار پایه، بازار شرکتهای کوچک و متوسط (SME) و بازار ابزارها و نهادهای مالی میشود. که به اختصار به توضیح هرکدام از آنها خواهیم پرداخت.
بازار اول و دوم:
طبق تعریف شرکت فرابورس ایران “در بازار اول، معاملات سهام شرکتهای سهامی عامی که شرایط دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس را احراز کرده باشند، انجام میشود. پذیرش شرکت در بازارهای اول و دوم فرابورس منوط به تهیه امید نامه و ارسال مدارک و مستندات کافی به منظور شناخت از وضعیت شرکت میباشد. ” شرایط در بازار دوم مانند بازار اول میباشد، تنها تفاوت آنها شرایط منعطفتر در بازار دوم نسبت به بازار اول میباشد. به طور کلی در بازارهای اول، دوم و بازار شرکتهای کوچک و متوسط، پذیرش و داد و ستد سهام شرکتهای سهامی عام انجام میپذیرد. ضمن اینکه در این بازارها، دامنه نوسان تغییرات سهام شرکتها و اوراق پذیرفته شده ۵ درصد میباشد.
بازار پایه:
این بازار شامل سه تابلو با نام های تابلو پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز میباشد. طبق تعریف شرکت فرابورس ایران سه نوع شرکت در زیرمجموعه بازار پایه قرار میگیرند. ” 1) شرکتهایی که درخواستی مبنی بر پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی طبق ماده 99 برنامه پنجم توسعه بایستی در بازار پایه درج گردند. 2) شرکتهایی که نزد سازمان بورس ثبت شدهاند، اما شرایط پذیرش را ندارند. 3) شرکتهایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس از بازار مربوطه لغو پذیرش میشوند، در بازار پایه درج میگردد. ” مقررات ارائه اطلاعات در این بازار به مراتب سادهتر از بازار اول و دوم است. دامنه نوسان در این بازار بر اساس هر تابلو متفاوت است، این دامنه نوسان در بازار پایه زرد 3% در بازار پایه نارنجی 2% و در بازار پایه قرمز 1% نسبت به قیمت پایانی روز قبل میباشد.
ساعت معاملات در بازار فرابورس نیز همانند بازار بورس 8:30 الی 12:30 روزهای شنبه تا چهارشنبه میباشد.
بازار شرکتهای کوچک و متوسط:
این بازار سازوکاری شبیه دیگر بازارها و در حال حاضر تنها چهار شرکت در این بازار پذیره نویسی شده و مشغول فعالیت میباشند. تفاوت اصلی این بازار با بازارهای اول و دوم علاوه بر آسانتر بودن شرایط پذیرش در مزایای بازار فرابورس بازار SMEs، میتوان به مواردی از قبیل محدودیت در سمت تقاضا برای خرید سهام این شرکتها، نداشتن محدودیت حجمی و دامنه نوسان و متفاوت بودن شیوه معاملات اشاره کرد. ضمن اینکه خرید سهام در این بازار صرفاً توسط اشخاص حقوقی و سرمایه گذاران نهادی امکان پذیر است.
بازار ابزارها و نهادهای مالی:
شامل عرضه صندوقهای سرمایهگذاری از قبیل زمین و مسکن و صندوقهای ETF، اوراق تسهیلات مسکن، اسناد خزانه اسلامی، اوراق تأمین مالی و… میباشد.
در زیرمجموعه بازارهای زیرمجموعه فرابورس بازاری به نام ابزار مشتقه وجود دارد که قراردادهای اختیار فروش و اختیار خرید معامله انجام میپذیرد.
سرمایهگذاری در بازار فرابورس شامل مزایایی میباشد. این مزایا شامل مواردی مانند امکان تأمین مالی آسان، افزایش سریع نقد شوندگی، برخورداری از معافیتهای مالیاتی تا 10 درصد، معرفی شرکت به جامعه و افزایش اعتبار شرکت پذیرفته شده، کشف بازاری قیمت سهام و امکان به ثبت رساندن سهام جهت اخذ تسهیلات میباشند. ارزیابی بهتر عملکرد مدیریت شرکت، دستیابی به معیاری برای مقایسه شرکت، ارتقای سیستمهای اطلاعات حسابداری و کنترل داخلی، افزایش میزان نظارت و کنترل سهامدار عمده و نیز بهبود ساختار مالی و اقتصادی و سلامت شرکت در نتیجه رعایت الزامات بورس از جمله مزایای پذیرش در فرابورس ایران است.
نکاتی راجع به بازار فرابورس:
ناشرانی که حداقل 6 ماه از تاریخ عرضه اوراق بهادار آنها در بازار اول یا دوم فرابورس ایران گذشته است، میتوانند درخواست انتقال به بورس اوراق مزایای بازار فرابورس بهادار تهران را به این بورس ارائه کنند. انتقال اوراق بهادار مزبور به بورس اوراق بهادار تهران ، منوط به پذیرش این اوراق در بورس یاد شده با رعایت مقررات است.
شرکتهایی که در مرحله قبل از بهره برداری هستند میتوانند در صورت دارا بودن شرایط پذیرش درخواست پذیرش خود را به فرابورس ایران ارائه دهند. مهمترین نکته راجع به این نوع شرکتها تعیین زمان بهره برداری و ارائه برنامه از وضعیت سودآوری آتی شرکت است.
دیدگاه شما