نسبت زیان به سود
پنجم – حق بردن سود
اشخاص از شریک شدن در شرکت ها و سرمایه گذاری در آن ها اهداف متعددی را دنبال می کنند . اما به نظر می رسد یکی از مهم ترین اهداف اشخاص از سرمایه گذاری در شرکت ها ، سود بردن و افزایش سرمایه است.
الف – ملاک تعیین کننده نحوه تقسیم سود
نحوه تقسیم سود و زیان بین شرکا بستگی به نوع توافق آن ها خواهد داشت . شرکا می توانند در اساسنامه ترتیبی برای تقسیم سود و زیان بین خود پیش بینی کنند. بنابراین در وهله نخست باید به مقررات خاص اساسنامه یا شرکت نامه جهت نحوه تقسیم سود و زیان مراجعه نمود. هرچند ماده 108 قانون تجارت صرفاً از توافق در اساسنامه صحبت کرده اما به نظر می رسد که مانعی نباشد که شرکا در شرکتنامه نیز با یکدیگر در رابطه با نحوه تقسیم سود و زیان تراضی نمایند.
2- قوانین و مقررات
در وهله دوم ، اگرشرکا خودشان در مورد این موضوع سکوت نمودند ، این بدان معنا خواهد بود که مقررات قانون تجارت و سایر قوانین مرتبط را در مورد نحوه تقسیم سود پذیرفتند. بنابراین در صورت عدم تراضی در خصوص نحوه تقسیم سود و زیان ، طبق اصل و قانون تجارت در مورد شرکت های با مسئولیت محدود عمل نموده و بدین ترتیب تقسیم مزبور به نسبت سرمایه شرکا به عمل خواهد آمد .
به عنوان مثال فرض کنید شریکی 10 درصد( 10 میلیون تومان) از سرمایه 100 میلیونی شرکت را تامین کرده باشد . کل سود قابل تقسیم در پایان سال مالی 5 میلیون تومان محاسبه می گردد. در این صورت سودی که به این شریک خواهد رسید درصورتی که خلاف آن در اساسنامه پیش بینی نشده باشد ، به نسبت 10 درصد یعنی 500 هزار تومان خواهد بود . با این وجود شرکا می توانند با هم توافق کنند که چنین شخصی به جای 10 درصد سود به میزان بیشتر(مثلاً 30 درصد) یا کمتر( مثلاً 5 درصد) باشد . بدیهی است این میزان نمی تواند 0 و یا 100 درصد تعیین شود و بگویند وی اصلاً سود نبرد؛چراکه خلاف اصل شراکت خواهد بود.
ب – نحوه محاسبه سود
در قانون تجارت در باب نحوه محاسبه سود خالص و سود قابل تقسیم شرکت های با مسئولیت محدود مقرراتی وضع نشده است .بنابراین دراین خصوص باید مواد 90 ، 232 ،233، 234 ، 236 ، 237، 238، 239 و 249 قانون اصلاحی بخشی از مقررات قانون تجارت در مورد شرکت های سهامی را رعایت کنند . سود خالص در سال مالی عبارت است از درآمد به دست آمده درهمان سال مالی منهای هزینه ها،استهلاکات واندوخته ها. هزینه های تاسیس شرکت نیز باید قبل از تقسیم هرگونه سود مستهلک گردد.
2- اندوخته احتیاطی
به موجب ماده 113 قانون تجارت ، مدیر یا مدیران شرکت باید هر ساله مبلغی را به عنوان سرمایه احتیاطی یا همان اندوخته قانونی که در لایحه اصلاحی نیز بدان اشاره شده شده است ، کنار بگذارد . این میزان حداقل یک بیستم از سود خاص سالانه شرکت است . این قاعده جنبه تکلیفی و آمره داشته و خلاف آن نمی توانند با یک دیگر توافق نمایند .بدین توضیح که شرکا در اساسنامه یا شرکت نامه نمی توانند از منظور کردن این سرمایه صرف نظر کنند یا میزان آن را به جای خداقل یک بیستم ، مثلاً یک سی ام در نظر بگیرند.این روند تا جایی ادامه می یابد که مبلغ آن به یک دهم سرمایه شرکت برسد که در این صورت منظور کردن سرمایه احتیاطی ،اختیاری خواهد بود . در صورتی افزایش سرمایه شرکت ، باید کسر یک بیستم هم چنان ادامه یابد تا وقتی که اندوخته قانونی مجدد به یک دهم سرمایه برسد. مثلاً لگر سرمایه شرکت 100 میلیون تومان است و سود خالص سالانه 20 میلیون تومان محاسبه گردیده است ، شرکت باید هر سال 1 میلیون تومان برای مدت 10 سال کنار بگذارد تا بعد از 10 سال مبلغ 10 میلیون تومان به عنوان سرمایه اختیاطی اندوحته شده باشد.
3- سود قابل تقسیم
شریک نباید تصور کند که آنچه که در انتهای سال مالی به عنوان سود دریافت می کند ، درآمد شرکت به نسبت سرمایه او در شرکت است. بنابراین اگر درآمد شرکت 300 میلیون تومان محاسبه گردد ، این درآمد ناخالص شرکت است . بنابراین از مبلغ مذکور باید یک سری هزینه ها کسر شود تا سود خالص به دست بیاید . پس از بدست آمدن سود خالص نیز هم چنان ممکن است سود قابل تقسیمی وجود نداشته باشد . به عبارتی دیگر ممکن است آنچه نهایتاً دست شریک را می گیرد ، مطابق با انتظار و محاسبات وی نباشد. به عبارت دیگر لزوماً نه درآمد بالا و نه درآمد پایین در سال مالی نباید باعث خوشحالی یا ناراحتی شریک شود. چه بسا در سالی که درآمد ناخالص شرکت بیش از سال مالی گذشته است اما پس از وضع هزینه ها و دیون و زیان ها و غیره ، مشخص می گردد که سود چندانی عاید شرکا نمی گردد .
سود قابل تقسیم از طریق سود حالص محاسبه می گردد. بدین توضیح که از سود خالص شرکت که به طریف فوق محاسبه گردیده است ، ابتدا زیان های سال های مالی گذشته و اندوخته های قانونی و سایراندوخته های اختیاری کسر می گردد . سپس به حاصل مذکور، سود قابل تقسیم سال های قبل که به هردلیل تقسیم نشده است ، اضافه می گردد. بعد این مبلغ نهایی بدست آمده با تصویب مجمع بین شرکا به نسبت تعیین شده برای سهم هر شریک ، پرداخت می گردد.
ج- مراجع محاسبه وتعیین سود قابل تقسیم:
1- مدیر یا مدیران
مدیر یا مدیران شرکت مکلفند پس از انقضای سال مالی ، صورت دارایی و دیون شرکت را در پایان سال و هم چنین ترازنامه و حساب عملکرد و سود و زیان شرکت را به ضمیمه گزارشی در مورد فعالیت و وضع عمومی شرکت تهیه و آن را اقلاً 20 روز قبل از تشکیل مجمع عمومی عادی سالانه در اختیار هیئت نظار قرار دهد. پس از آن نیز هیئات نظار باید آن را بررسی کرده و جهت اطلاع شرکا در مرکز شرکت قرار دهد. شرکا نیز تا 15 روز قبل از تشکیل مجمع می توانند به منظور بررسی اسناد مربوط به صورت دارایی ، ترازنامه و گزارش هیئت نظار به مرکز اصلی شرکت مراجعه نمایند.
2- مجمع عمومی سالانه
مجمع عمومی سالانه در وقت مقرر تشکیل شده وحساب های سال مالی را بررسی می کند . پس از تصویب آن ، در صورتی که احرازنماید سود قابل تقسیم وجود دارد ، مبلغی را که باید بین صاحبان سهام تقسیم شود ، تعیین می کند. هم چنین مجمع نحوه پرداخت سود را نیز نسبت زیان به سود تعیین می کند و اگر مجمع در این خصوص تصمیمی نگرفته باشد ، مدیر یا مدیران به این امر اقدام می کنند.در هر حال حداکثر ظرف مدت 8 ماده از تاریخ تصمیم مجمع مبنی بر تقسیم سود ، پرداخت صورت خواهد گرفت.
د- منافع موهوم و غیر واقعی
هر سودی که بدون رعایت این قانون و مراتب فوق تقسیم شود ، منافع موهوم تلقی می گردد. به موجب ماده 115 قانون تجارت چنین مدیرانی که با نبودن صورت دارایی یا به استناد صورت دارایی مزور منافع موهومی را بین شرکا تقسیم کرده باشند ، کلاهبردار محسوب و به مجازات آن محکوم می گردند.
ششم – حق بهره برداری از اموال پس از انحلال شرکت
موارد انحلال شرکت با مسئولیت محدود متعدد است . برخی از آن ها با سایر شرکت ها مشترک بوده برخی دیگر اختصاص به شرکت با مسئولیت محدود دارد که در ذیل بدان ها اشاره می گردد:
الف- موارد عمومی انحلال
1- اگر موضوع و هدفی که شرکت برای انجام آن تشکیل شده است، غیرممکن شده یا آن موضوع انجام شده باشد.
2- وقتی برای شرکت مدت معینی تعیین شده باشد و آن مدت به اتمام برسد.
3- در صورتی که همه شرکا تصمیم بر انحلال شرکت بگیرند.
4- در صورتی که به هر علتی، از شرکای شرکت تنها یک نفر باقی بماند.
5- در صورتی که شرکت ورشکست شود.
ب- موارد اختصاصی انحلال
1- اگر عدهای از شرکای شرکت که سهمالشرکه آنان از نیمی از سرمایه شرکت بیشتر باشد، تصمیم به انحلال شرکت بگیرند. این اکثریت شامل اکثریت عددی شرکا نیست و حتی در صورتی که فقط یک نفر از شرکا که بیشتر از ۵۰ درصد از سرمایه شرکت را دارا باشد، چنین تصمیمی بگیرد، شرکت منحل خواهد شد، حتی در صورتی که تعداد شرکای شرکت بسیار زیاد باشد و آنها موافق انحلال شرکت نباشند.
2- اگر به علت ضررهایی که به شرکت وارد شده است، نیمی از سرمایه شرکت از بین رفته باشد و یکی از شرکا از دادگاه تقاضای انحلال کند، در صورتی که دادگاه دلایل متقاضی را قابل پذیرش بداند و بقیه شرکا هم حاضر نباشند سهم شریک را که در صورت انحلال به او میرسد، پرداخت کرده و او را از شرکت خارج کنند، دادگاه حکم به انحلال شرکت خواهد داد.
3- فوت شریک : اگر یکی از شرکا فوت کند؛ در صورتی که در اساسنامه پیشبینی شده باشد که فوت یکی از شرکا باعث انحلال شرکت شود.
پس از انحلال شرکت به هریک از دلایل اعم از عمومی و اختصاصی ، عملیات تصفیه امور شرکت آغاز می گردد. تا زمانی که شخصیت حقوقی شرکت باقی است حتی در مدت تصفیه ، مراجعه طلبکاران شرکت به شرکا بابت تادیه قروض شرکت امکان ندارد. با این وجود در شرکت با مسئولیت محدود ، همان طور که قبلاً نیز توضیح داده شد ، نهایت چیزی که شریک در هنگام انحلال به واسطه بدهی های شرکت از دست می دهد، سرمایه ایشان در شرکت است . چراکه طبق تعریف شرکت های با مسئولیت محدود ، مسئولیت شرکا به میزان آورده ای است که در شرکت آوردند. بنابراین بعد از انحلال و خاتمه تصفیه شرکت آن قسمت از دارایی شرکت که باقی مانده ،صرف بازگرداندن وجوه و مطالبات شرکا خواهد شد. هیچ یک از شرکا بعد از پرداخت سرمایه خود به شرکت به عنوان آورده ، دیگر ادعا و مالکیتی نسبت به آن نخواهد داشت .
چرا که این دارایی از این پس جزو دارایی شرکت که متعلق همه شرکا و طلبکاران شرکت است خواهد بود و شرکت شخصیت حقوقی با دارایی مستقل از شرکا خواهد داشت . در مقابل ایشان مالک سهم الشرکه شرکت خواهند شد. این سهم الشرکه برای ایشان حق وثیقه ایجاد نمی کند و نمی توانند به استناد آن نسبت به سایر طلبکاران شرکت از حق تقدمی برخوردار شوند. با این وجود طبق ماده ۲۱۱ قانون تجارت، آن قسمت از دارایی های شرکت که در مدت تصفیه مورد نیاز نیست، بطورموقت بین شرکا می تواند تقسیم شود اما مدیر تصفیه باید بدهی هایی که هنوز زمان پرداخت آن سررسید نشده و همچنین معادل مبالغی را که بین شرکا در مورد آن اختلاف است ، کنار بگذارد و پس از آن عملیات تصفیه را شروع کند. بنابراین همان طور که ملاحظه می گردد قانون گذار خواسته یک حق اختصاصی را به آن ها بدهد.
اگر دارایی باقی مانده شرکت کفاف پرداخت همه مطالبات شرکا را بدهد که هیچ . درغیراین صورت هرکس به نسبت آورده خود از کل دارایی باقی مانده که ممکن است کل مطالباتش را دربرنگیرد ، دریافت کند . نسبت به باقی مطالبات خود طلبکار شرکت است . شریکی سرمایه غیرنقدی به شرکت آورده باشد و در ابتدا با توافق شرکا ارزیابی شده و سهم او تعیین شده باشد ، در صورت عدم کفایت دارایی نمی تواند عین آن مال را طلب کند. ایشان به نسبت میزان آورده خود از کل دارایی باقی مانده شرکت نسبت به این اموال مالکیت خواهد داشت. با این وجود به نظر می رسد شرکا می توانند از همان ابتدای تشکیل شرکت به موجب شرکت نامه یا اساسنامه شرکت یا حتی هنگام تقسیم دارائی ها بین شرکا توافق نمایند که چنین شخصی با پرداخت مابه التفاوت قیمت عین اموال بتواند عین مال خود را پس بگیرد.
نکته دیگر آن که متصدیان تصفیه علی الاصول مدیران شرکت هستند مگر این که اساسنامه یا اکثریت مجمع عمومی ترتیب دیگری پیش بینی کرده باشد. ایشان زمانی می توانند نسبت به تقسیم دارایی شرکت بین شرکا خواه درضمن مدت تصفیه و خواه پس از آن اقدام نمایند که قبلاً سه مرتبه در مجله رسمی و یکی از روزنامه ها ، این موضوع را را اعلان نموده از تاریخ انتشار اولین اعلان در مجله یک سال گذشته باشد.
۲۹- سود و زیان نسبتها
ترازنامه و نسبت های مالی در تحلیل وضعیت شرکت به لحاظ سوددهی و استفاده از دارایی ها و وضعیت بدهی شرکت را نشان می دهد.
اشتراک گذاری:
https://comfar.co/?p=1433
دکتر ساعی نیک حسین ساعی نیک هستم دکتری اقتصاد از دانشگاه علامه طباطبایی از ۱۵ سال گذشته در زمینه انجام انواع طرحهای توجیهی و آموزش نرم افزار کامفار و اکسل به صورت مداوم با سازمانها و نهادهای دولتی و خصوصی و دانشگاهها همکاری می کنم. بعد از اجرای ۴۰۰۰ ساعت آموزشی قصد دارم شیوه نوینی از آموزشهای امکان سنجی را از طریق این وب سایت و شبکه های اجتماعی پر مخاطب ارائه نمایم. با من همراه باشید.
فیلم آموزشی سود و زیان نسبتها
مطالب زیر را حتما بخوانید
توابع مالی در Excel
تکنولوژی کشاورزی هوشمند
گزیده دوره کارشناس خبره سرمایه گذاری
جلسه سیزدهم (نرخ تنزیل)
اگر سوالی دارید ، تیم ما آماده پاسخگویی به شماست
هنوز دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
مطالب به روز شده
مطالب محبوب
گروه تامین سرمایه نوین
تامین سرمایه لوتوس پارسیان
دونگی
شرکت تامین سرمایه بانک مسکن
شرکت تامین سرمایه سپهر
Bechtel
ققنوس
شرکت تامین سرمایه بانک ملت
شرکت تامین سرمایه کاردان
تامین سرمایه دماوند
The ACS Group
هم آفرین
شرکت تامین سرمایه امید
پارس فاندینگ
کارن کراد
VINCI
حلال فاند
شرکت پدیده شاندیز
زرین کراود
شرکت سرمایهگذاری ساختمان ایران
شرکت تاپ وان (تحلیل اندیش امین پایا)
با سابقه 15 ساله در حوزه های آموزش ، انجام طرح های توجیهی و مشاوره، فعالیتهای گسترده ای با سازمانها و ادارات دولتی و خصوصی انجام داده است. این شرکت با رویکرد جدید به عنوان اولین شرکت اقتصاد داده محور شاخه جدیدی از فعالیتهای خود را در خصوص علم داده آغاز کرده است.
حوزه های تخصصی این شرکت :
1- تربیت متخصص امکان سنجی و علم داده
2- مشاوره قیمت گذاری محصولات و خدمات
3- انجام پروژه های امکان سنجی
4- ارزش گذاری شرکتهای دانش بنیان
5- تحلیل کلان داده های کسب و کار
تلفن های تماس جهت برقراری ارتباط و مشاوره :
09397976106 (مشاوره تلفنی)
آدرس شرکت تاپ وان (تحلیل اندیش امین پایا) :
تهران- مفتح جنوبی بعد از ورزشگاه شهید شیرودی خیابان ورزنده روبروی تالار هنر پلاک 8 طبقه 4 واحد 5
سود ۱۰۰ برابری شرکت نسبت به بهترین دوره مالی/ اکسین پس از سالها زیان انباشته به سود رسید
مجمع سالیانه فولاد اکسین خوزستان امروز 25 تیرماه جهت بررسی صورتهای مالی سال ۹۸ برگزار و در آن به سود 100برابری این شرکت نسبت به بهترین دوره مالی آن اشاره شد.
به گزارش ایراسین به نقل از روابط عمومی شرکت فولاد اکسین خوزستان، در ابتدای جلسه دکتر انصاریان رئیس هیات مدیره با بیان اینکه در سال های گذشته به دلیل عدم حمایت ها این شرکت تقریبا در شرایط بسیار وخیمی از لحاظ اقتصادی قرار گرفته بود، گفت: خوشبختانه با تصمیمات راهبردی صورت گرفته در سال ۱۳۹۸ و تغییر رویکردها، فولاد اکسین توانست با قطع ارتباط دلال ها، فروش کارمزدی خود را به فروش مستقیم و مالکیتی تبدیل کرده درآمد شرکت را بالا ببرد و این شرایط سخت را دگرگون کند.
امین ابراهیمی مدیرعامل فولاد اکسین خوزستان نیز به بیان گزارشی از فعالیت ها و دستاوردهای این شرکت در سال 98 و برنامه های پیش رو پرداخت و اظهار کرد: در سال 1398 که توسط مقام معظم رهبری بنام سال رونق تولید نامگذاری شد ما توانستیم به همت و تلاش جوانان شرکت در تولید به تناژ معادلی برابر 720 هزار تن دست یابیم و رکورد 10 ساله این شرکت را به ثبت برسانیم، این در حالیست که ظرفیت اسمی این کارخانه 700 هزار تن است.
مدیرعامل شرکت فولاد اکسین در ادامه افزود : ما در بحث سود و زیان انباشته به سود 513 میلیارد تومانی در سال 98 رسیدیم که ۱۰۰ برابر بالاتر است از سال ۱۳۹۵ که بهترین سال مالی شرکت با سود ۵ میلیارد تومان و توانستیم بسیاری از بدهی هایی که از سنوات گذشته وجود داشت را تسویه کردیم.
ابراهیمی دلایل دستیابی به این موفقیت ها در سال 98 را چهار دلیل عمده دانست و گفت: دلیل اول حذف فروش کارمزدی و فروش مستقیم بود که منجر به حذف دلال ها و واسطه ها شد و باعث شد جایگاه خود را در بازار بدست آوریم و برای خود استراتژی فروش تعریف کنیم.
وی در ادامه افزود: یکی دیگر از اتفاقات خوبی که در سال گذشته افتاد و از دلایل موفقیت های ما در سال 98 بود بحث تولید ورق های فولادی مربوط به پروژه نفت و گاز از گوره به جاسک است. زیرا با توجه به اینکه سبد محصولات این شرکت 53 درصد مربوط به ورقهای نسبت زیان به سود API یا حوزه نفت و گاز است، در سال گذشته توانستیم به این هدف نزدیک شویم و رکورد تولید ورقهای API را در تاریخ 10 ساله این شرکت به ثبت برسانیم.
ابراهیمی در ادامه گفت: خرید قطعات و لوازم یدکی در سال 98 نیز یکی دیگر از دلایل موفقیت های ما در آن سال بود که با خرید 126 میلیارد تومان لوازم و قطعات یدکی منجر به بالا بردن میزان آماده بکاری تجهیزات و خط تولید شد.
شایان ذکر است مجمع سالیانه فولاد اکسین خوزستان اولین بار است که در موعد زمانی خود برگزار میشود و با توجه به تدابیری که هیات مدیره و مدیرعامل شرکت در پیش گرفته، عملکرد یکساله شرکت باعث عملکرد درخشان شده است.
گفتنی است در پایان جلسه دستور کارهای مجمع بررسی و به تصویب رسید و از حمایتهای سهامداران و هیات مدیره و پرسنل تقدیر شد.
سود خالص و ناخالص چیست؟ و چه تفاوت هایی دارد؟
هدف اصلی تمامی بنگاههای اقتصادی با هر موضوع و حوزه فعالیت، کسب درآمد و سودآوری است؛ کلیه اقدامات بنگاهها نیز در همین راستا انجام میشود. اما آیا همه درآمدهای کسب شده در یک بنگاه سود است؟ قطعا نه. هر فعالیت اقتصادی در کنار درآمدهایش، هزینههایی نیز دارد که باعث ایجاد ناخالصی در سود میشود. اما سود خالص و ناخالص چیست؟ در این مقاله از سری مقالات آموزش رایگان حسابداری، شما را با مفهوم سود خالص و ناخالص یک بنگاه اقتصادی و تفاوت سود خالص و ناخالص آن آشنا میکنیم. با ما همراه باشید.
قبل از اینکه از سود خالص و ناخالص صحبت کنیم، بد نیست با مفهوم سود و نحوه تاثیر آن در بنگاههای اقتصادی آشنا شویم.
سود خالص چیست؟
با کسر کلیه هزینههایی که یک شرکت طی یک دوره مالی متحمل میشود، از مجموع درآمدهای آن شرکت سود خالص به دست میآید؛ این هزینهها کلیه هزینههای مستقیم و غیرمستقیم تولید یک محصول را در بر میگیرد.
سود ناخالص چیست؟
سود ناخالص حاصل کسر کلیه هزینههای مستقیم تولید یک محصول از درآمد دوره مالیاتی به دست میآید.
مهم ترین تفاوت سود خالص و ناخالص چیست؟
سود ناخالص نشان دهنده پیشرفت کار در یک واحد اقتصادی است. در صورتی که سود خالص نشان دهنده سوددهی و پیشرفت کلی واحد اقتصادی است.
سود چیست؟
سود در حسابداری به این معناست که مجموع درآمدهای یک بنگاه اقتصادی از هزینههایی که در جهت کسب همان درآمدها ایجاد شده، بیشتر باشد. از سویی زمانی که مجموع هزینههای یک شرکت از مجموع درآمدهای آن بیشتر گردد، مجموعه دچار زیان میشود.
کل هزینهها – کل درآمدها = سود / زیان
صورت سود و زیان چیست؟
یکی از مهمترین صورتهای مالی اساسی شرکت، صورت سود و زیان است؛ که عملکرد مالی شرکت را در یک بازه زمانی خاص (شش ماهه یا یک ساله) نشان میدهد. صورت سود و زیان همچنین خلاصهای از چگونگی دستیابی شرکتها به درآمدها و هزینهها از طریق فعالیتهای عملیاتی و غیرعملیاتی، ارائه میدهد.
هدف از تهیه صورت سود و زیان چیست؟
صورت سود و زیان با بیان میزان سودآوری (مثبت و یا منفی) شرکت چشم انداز دقیقی از اتفاقات و عملکرد شرکت در اختیار سهامداران و مدیران ارشد سازمان قرار میدهد؛ به این ترتیب مسئولان میتوانند در خصوص مسائل مهم شرکت تصمیمات جدید و جدی اتخاذ نمایند؛ برخی از این تصمیمات عبارتند از:
- افزایش ظرفیت تولید و بهبود کیفیت محصولات
- گسترش شرکت از نظر نیروی انسانی و محل فعالیت
- حذف بخشی از خط تولید
تفاوت ترازنامه با صورت سود و زیان چیست؟
یکی دیگر از مهمترین صورتهای مالی اساسی در هر مجموعه اقتصادی ترازنامه است؛ ترازنامه خلاصهای از وضعیت داراییها و بدهیهای شرکت در یک زمان خاص ارائه میدهد. به این ترتیب چه تفاوتی میان ترازنامه و صورت سود و زیان وجود دارد؟
ترازنامه و صورت سود و زیان در موارد زیر با یکدیگر متفاوت هستند:
1- صورت سود و زیان عملکرد شرکت را در یک بازه زمانی نشان میدهد؛ در صورتی که ترازنامه به نمایش وضعیت مالی شرکت در یک تاریخ خاص میپردازد. به عنوان مثال صورت سود و زیان برای دورههای 6 ماهه یا یک ساله تهیه میشود، اما ترازنامه برای یک روز ویژه مثلا 29 اسفند ماه تهیه میشود.
2- ترازنامه خلاصهای از کلیه اطلاعات مالی شرکت مانند داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام را نمایش میدهد؛ اما صورت سود و زیان اطلاعات درآمد و هزینه را ارائه میدهد و در نهایت میزان سود خالص مجموعه را نشان میدهد.
3- ترازنامه جهت بررسی میزان نقدینگی شرکت برای انجام تعهداتش استفاده میشود؛ در حالی که صورت سود و زیان چگونگی عملکرد مالی شرکت را در قالب یک گزارش ارائه میدهد.
4- ترازنامه بر اساس حسابهای دائمی شرکت تهیه میشود و مانده حسابها از دورهای به دوره بعد منتقل میشود؛ اما صورت سود و زیان بر اساس حسابهای موقتی درآمد و هزینه تهیه میشود و مانده نهایی به حساب صاحبان سهام منتقل میشود.
پیشنهاد میکنیم بخوانید: آشنایی با تجزیه و تحلیل صورت های مالی و همچنین تجزیه و تحلیل نسبت های مالی و اطلاع از چگونگی استفاده از صورتها و نسبتهای مالی را اینجا بخوانید.
ترازنامه کلیه اطلاعات مالی شرکت را نمایش میدهد ولی صورت سود و زیان فقط درآمد و هزینه را گزارش میکند
🔻 نکته
حساب سود مانند حساب درآمد یک حساب موقت، با ماهیت بستانکار است؛ همچنین حساب زیان مانند حساب هزینه با ماهیت بدهکار است.
انواع سود در صورت سود و زیان
هنگام تهیه صورت سود و زیان با چند نوع سود مواجه میشویم. در ادامه به معرفی انواع سود و نحوه محاسبه آنها میپردازیم.
سود ناخالص (Gross profit)
سودی که شرکت پس از کسر هزینههای ساخت و فروش کالاها و یا خدمات بدست میآورد، سود ناخالص نامیده میشود. سود ناخالص سود ناویژه نیز نامیده میشود. نحوه محاسبه سود ناخالص به صورت زیر است:
بهای تمام شده کالای فروش رفته – فروش خالص/ درآمد = سود ناخالص
سود عملیاتی یا سود قبل کسر از بهره و مالیات (operating profit / EBIT)
اختلاف میان درآمد عملیاتی و هزینههای عملیاتی (اعم از بهای تمام شده کالای فروش رفته و هزینههای عمومی و اداری)، سود عملیاتی نامیده میشود. این سود ناخالصی کمتری نسبت به سود ناخالص دارد، اما همچنان برخی هزینهها را در بر دارد. سود عملیاتی به صورت زیر محاسبه میشود:
(کلیه هزینههای اداری و عمومی + بهای تمام شده کالای فروش رفته) – فروش خالص/ درآمد = سود عملیاتی
در محاسبه سود عملیاتی هزینههایی مانند بهره دیون و یا وجوه بیمه و مالیات در نظر گرفته نمیشود.
🔻 نکته
درآمد قبل از کسر بهره و مالیات یا EBIT، یک معیار سودآوری و گردش پول است که قدرت درآمد شرکت و توانایی بازپرداخت بدهیهای ناشی از فعالیتهای منظم و مداوم را نشان میدهد.
سود خالص (Net profit)
باقی مانده سود یک شرکت پس از کسر نسبت زیان به سود کلیه هزینههای عملیاتی، مالی و مالیاتی از مجموع درآمدهای یک دوره مالی، سود خالص نامیده میشود. در حقیقت آنچه پس از احتساب کلیه هزینههای مجموعه برای شرکت باقی میماند، سود خالص است. سود خالص سود ویژه نیز نامیده میشود. نحوه محاسبه سود خالص به صورت زیر است:
(هزینههای مالی و مالیاتی + هزینههای اداری و عمومی + هزينههای عملياتی) – سود ناخالص = سود خالص
تفاوت سود خالص و ناخالص
حال که با تعریف و نحوه محاسبه سود خالص و ناخالص آشنا شدیم، به بیان تفاوت سود خالص و ناخالص میپردازیم. خوب است بدانید که سود خالص و ناخالص علاوهبر تفاوت در مفهوم در کارکرد برای مجموعه نیز با یکدیگر متفاوت هستند.
سود خالص و ناخالص هر دو ارزشمند و در صورتهای مالی مختلف استفاده میشوند
♦️ تفاوت مفهوم سود خالص و سود ناخالص
سود ناخالص حاصل کسر کلیه هزینههای مستقیم تولید یک محصول از درآمد دوره مالیاتی به دست میآید.
سود خالص حاصل کسر کلیه هزینههایی که یک شرکت طی یک دوره مالی متحمل میشود، از مجموع درآمدهای آن شرکت است؛ این هزینهها کلیه هزینههای مستقیم و غیرمستقیم تولید یک محصول را در بر میگیرد.
هزینههای مستقیم: کلیه هزینههایی که مستقیما در تولید محصول مشارکت دارند.
هزینههای غیرمستقیم: کلیه هزینههایی که به صورت غیرمستقیم در فعالیت یک بنگاه اقتصادی و در نتیجه تولید محصول تاثیر دارند. مانند هزینههای اداری و بیمه و مالیات
♦️ هدف از محاسبه سود خالص و ناخالص
سود ناخالص برآوردی از میزان کارائی شرکت است؛ محاسبه سود ناخالص به سرمایه گذاران چشم اندازی حدودی از عملکرد شرکت ارائه میدهد. در صورتی که سود خالص برای بررسی قطعی میزان کارایی عملیاتی و انجام تعهدات یک شرکت محاسبه میشود؛ به عبارت دیگر، سود خالص نشان دهنده سودده یا زیانده بودن شرکت است.
♦️ تفاوت سود خالص و ناخالص در بررسی بهرهوری
از آنجا که سود ناخالص تنها هزینههای مستقیم را در نظر میگیرد، برای بررسی و کنترل هزینههای تولید بر سود از آن استفاده میشود. به عبارت دیگر، شرکت با کشف و حذف هزینههای اضافه تولید، بیشترین سود را کسب خواهد نمود.
اما هر مجموعه اقتصادی برای بررسی عملکرد خود در یک دوره مالی نیازمند محاسبه سود خالص و دستاوردهای مالی است. محاسبه سود خالص همچنین ارزش سرمایه گذاری و مدت زمان بازپرداخت سود سهام مجموعه را نیز تعیین میکند.
♦️ تفاوت سود خالص و ناخالص در اتخاذ تصمیمات اساسی
علیرغم تاثیری که سود ناخالص بر محاسبه هزینههای مستقیم یک مجموعه اقتصادی دارد، این سود برای تصمیمگیریهای اساسی شرکت قابل اعتماد نیست. در واقع سود ناخالص عملکرد خوشبینانه یک شرکت است. در صورتی که هر بنگاه اقتصادی برای ارائه تصویر واقعی از عملکرد خود، نیازمند محاسبه سود خالص است. به این ترتیب مسئولان میتوانند با چشم باز برای اتخاذ تصمیمات مهم شرکت اقدام نمایند.
♦️ تفاوت سود خالص و سود ناخالص در مانده اعتبار
یکی از مهمترین تفاوتهای سود خالص و ناخالص، در نمایش تراز اعتباری شرکت است. سود ناخالص معیاری برای نمایش مانده حساب اعتبار معاملات است؛ به عبارت دیگر، سود ناخالص نشان دهنده میزان برتری فروش محصولات نهایی یک مجموعه نسبت به خریدهای اولیه (برای تولید یا توزیع) آن است.
از سوی دیگر، سود خالص نشان دهنده تراز اعتباری حساب سود و زیان است. در واقع سود خالص، معیاری برای نمایش سودده یا زیانده بودن شرکت با احتساب مجموع درآمد و کلیه هزینههای مجموعه به علاوه مالیات و بهره است.
به این ترتیب هر دو نوع سود در صورتهای مالی اساسی حضور دارند و ارزشمند هستند.
♦️ سود خالص و ناخالص در تعریف عملکرد شرکت
شاید مهمترین تفاوت سود خالص و ناخالص در تعریف آنها از کارکرد مجموعه باشد. سود ناخالص نشان دهنده پیشرفت کار در یک واحد اقتصادی است. در صورتی که سود خالص نشان دهنده سوددهی و پیشرفت کلی واحد اقتصادی است.
به عنوان مثال ممکن است یک مجموعه اقتصادی از نظر فعالیت اقتصادی عملکرد خوبی داشته باشد (سود ناخالص بالا)، اما با عملکرد بد در انجام تکالیف مالیاتی سود خالص پایینی داشته باشد.
نحوه تهیه صورت سود و زیان
صورت سود و زیان با توجه به حوزه فعالیت برای هر شرکت متفاوت است؛ در حقیقت صورت سود و زیان برای شرکتهای تولیدی، خدماتی، بازرگانی و پیمانکاری بر اساس درآمدها و هزینهها تهیه و تنظیم میشود. در ادامه مراحل تهیه صورت سود و زیان و رسیدن به سود ناخالص و خالص را برای یک شرکت بازرگانی برای شما شرح میدهیم:
♦️ ابتدا باید دوره مالی برای دریافت گزارش سود و زیان تعیین شود. معمولا شرکتها دورههای مالی خود را 3 ماهه، 6 ماهه و یا 1 ساله در نظر میگیرند.
♦️ سپس باید مراحل زیر برای محاسبه صورت سود و زیان شرکتهای بازرگانی به ترتیب محاسبه گردد:
(برگشت از فروش و تخفیفات + تخفیفات نقدی فروش) – فروش ناخالص = فروش خالص
بهای کالای پایان دوره – بهای کالای آماده فروش = بهای تمام شده کالای فروش رفته
بهای تمام شده کالای خریداری شده طی دوره + بهای موجودی کالای اول دوره = بهای تمام شده کالای آماده فروش
هزینه حمل کالای خریداری شده + خرید خالص = بهای تمام شده کالای خریداری شده طی دوره
(برگشت از خرید و تخفیفات + تخفیفات نقدی خرید) – خرید ناخالص = خرید خالص
بهای تمام شده کالای فروش رفته – فروش خالص = سود ناخالص
هزینههای عملیاتی – سود ناخالص = سود عملیاتی
هزینههای مالی (بهره و سایر هزینههای بانکی) – سود خالص عملیاتی = سود خالص قبل از کسر مالیات
مالیات – سود خالص قبل از کسر مالیات = سود خالص
پیشنهاد ما
صورت های مالی یک ابزار بسیار مهم در تحلیل عملکرد مالی شرکتهاست. به این خاطر، تهیه صورتهای مالی، یکی از مهمترین وظایف یک حسابدار است. اساتید ما در تیم پرشینحساب برای آشنایی شما با جزئیات صورتهای مالی و تهیه دقیق آنها دوره تهیه صورت های مالی اساسی در نظر گرفتهاند. این فرصت را از دست ندهید.
هشدار نسبت به سرمایهگذاران بازار رمز ارز / آماده زیان بزرگ باشید
مهر نوشت: در ماههای اخیر حتی کارشناسان رمزارز به کاهش سهم سرمایهگذاری در حوزه ارزهای دیجیتال به منظور مصونیت از تکانههای قیمتی،کلاهبرداری وسرقت یا مسدودی احتمالی کیف پولهای دیجیتال توصیه می کنند.
پس از شیوع بیماری کرونا و ناتوانی اقتصادهای مطرح جهانی در مهار این ویروس مرگبار، تمایل به سرمایهگذاری در حوزه ارزهای دیجیتال در سراسر جهان افزایش یافت؛ به گونهای که نرخ رمزارز بیتکوین را از محدوده ۵ هزار دلاری به مرز ۶۰ هزار دلار کشاند.
رشد قیمتی که توجه به اخبار و رویدادهای حوزه رمزارزها را برجسته کرده و نگرانیهای ناشی از پذیرش ریسک سرمایهگذاری در این بازار نوظهور و کمتر شناخته شده را افزایش داده است. به عبارت دیگر، سرمایهگذاران خرد و کلان با مشاهده روند رو به رشد قیمت انواع رمزارزها تمایل بیشتری نسبت به سرمایهگذاری در این بازار پرریسکاز خود نشان میدهند. البته اخیراً اعلام شد که بانک مرکزی به زودی مجوز واردات کالا با رمزارزهای تولیدشده داخلی را از طریق بانکها و صرافیهای مجاز صادر خواهد کرد و قرار است آئین نامه مرتبط با آن را در شورای عالی پولشویی به تصویب برساند (جزئیات)؛ اما تا نهایی شدن این آئین نامه و مشخص شدن چارچوب برای مبادلات رسمی و قانونی رمز ارزها (که ممکن است این مبادلات رسمی مشمول رمزارزهای خارجی همچون بیت کوین هم نشود)، شناخت مخاطرات ورود به هر بازاری از جمله بازار رمزارز امری عقلانی و اجتنابناپذیر است.
حباب بیتکوین میترکد؟!
بررسی روند قیمت رمزارزها در سالهای اخیر حاکی است، همواره در پی هر فاز شدید صعودی، ترکیدن حبابی معادل ۷۵ تا ۸۰ درصد در انتظار ارزهای دیجیتال بوده است. برخی این اصلاحات شدید قیمتی که در سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸ نیز برای رمزارزهایی نظیر بیتکوین رقم خورد را ناشی از خروج سرمایهگذاران زیاندیده خرد از این بازار و وضع سیاستهایی از سوی اقتصادهای بزرگ جهان میدانند که میتواند هشداری برای افراد ناآگاه که ورود هیجانی به بازار رمزارز داشتهاند، باشد.
به موازات فراگیر شدن تب استخراج و معامله ارزهای دیجیتال در دنیا، تریبونهای تبلیغاتی و اغواگرایانهای برای سوقدادن سرمایهگذاران به بازار ارزهای دیجیتال در داخل کشور نیز مشغول فعالیت شدهاند و این موضوع در کنار انفعال چند ساله بانک مرکزی در مواجهه با این پدیده نوظهور، منجر به تنوع کلاهبرداری از سرمایهگذاران ناآگاه و هیجانزده در ماههای اخیر شده است.
چرا سرمایهگذاری در بازار ارزهای دیجیتالی پرریسک است؟
فقدان چارچوبهای قانونی و حقوقی در داخل و خارج از کشور و نوسانات شدید قیمت رمزارزها از یک سو، ابهام جدی پیرامون نقش ارزهای دیجیتال در آینده مبادلات مالی و سیاستگذاری اقتصادهای برجسته دنیا برای مدیریت این بازار، چالشهای غیرقابل انکاری هستند که در کنار تمرکز کلاهبرداران بر جذب نقدینگی سرمایهگذاران با پیشنهادهایی نظیر مشارکت در استخراج، معامله رمزارز و عرضه اولیه سکه، فضای پرریسکی در این بازار ایجاد کردهاند.
نکته جالب توجه در ماههای اخیر توصیه کارشناسان رمزارز به کاهش سهم سرمایهگذاری در حوزه رمزارزها به مردم به منظور مصونیت از تکانههای قیمتی، کلاهبرداریهای شایع و سرقت یا مسدود شدن احتمالی کیف پول دیجیتال است.
خطر زیان ۴۰ درصدی در یک روز!
این موضوع بویژه در ماههای اخیر که بسیاری از سرمایه گذاران بازار سهام به سرمایه گذاری در بازار رمز ارزها تمایل پیدا کردهاند، بر دامنه نگرانیها افزوده است؛ دانیال دارایی، تحلیلگر بازار سرمایه در گفتوگو با مهر با اشاره به روند مهاجرت سرمایهها از بورس به بازار ارزهای دیجیتال گفت: برخی از مردم بدون مطالعه و آموزش و صرفاً با طمع کسب سود بیشتر وارد بازار کریپتوکارنسیها میشوند و متأسفانه نه تنها سود نمیبرند، بلکه بخش عمدهای از سرمایه خود را هم از دست میدهند.
روزبه شریعتی دیگر کارشناس بازار سرمایه هم از افزایش جستوجوها پیرامون رمزارزها خبر داد و گفت: افرادی که در بورس ضرر کردهاند، در حال خرید بیت کوین هستند. نوسانپذیری رمزارزها به قدری زیاد است که ممکن است فرد یک روزه ۴۰ درصد ضرر ببیند.
تلاطم شدید قیمتها در بازار رمزارز نسبت به سایر بازارها
مصطفی نقیپور، کارشناس حوزه رمزارز نیز در گفتوگو با خبرنگار مهربا اشاره به لزوم برخورداری از دانش و اطلاعات کافی برای ورود به انواع بازارها خصوصاً بازار رمز ارز گفت: بازار رمز ارز یک بازار نوآورانه است که از سال ۲۰۰۹ شروع به فعالیت کرده و از خرید و فروش مردم در این بازار حدود ۸ سال میگذرد. این بازار نوپا و جوان به دلیل کوچکی حجم و بالا بودن سرعت معامله به جهت دیجیتالی بودن آن، قطعاً تلاطم شدیدی نسبت به دیگر بازارها نظیر طلا، ارز و… خواهد داشت.
این کارشناس ارز دیجیتال ادامه داد: ممکن است برخی آگاهی کاملی از بازار بورس و فارکس داشته و موفق باشند اما در بازار رمز ارز دچار شکست شده و متضرر شوند. بنابراین داشتن اطلاعات کافی از نحوه ایجاد و نابودی رمز ارز برای ورود به این بازار ضروری است.
خطر مسدودی رمزارز کاربران ایرانی!
وی درباره احتمال خطر نابودی سرمایه مردم در بازار رمز ارز گفت: ممکن است افرادی که از طریق صرافیهای خارجی اقدام به سرمایهگذاری در حوزه رمز ارز کردهاند، دارایی خود را از دست بدهند. چرا که ممکن است در صورت شناسایی کاربران ایرانی، دارایی آنان به دلیل تحریمهای ظالمانه ایالات متحده بلاک و مسدود شود.
نقیپور افزود: کلاهبرداری در این حوزه از طریق صرافیهای غیرقانونی و نیز افرادی که با وعده سود اقدام به جذب سرمایه مردم میکنند، صورت میگیرد و مردم باید دقت کنند تا همواره بدون واسطه مالک دارایی خود باشند.
این کارشناس ارز دیجیتال با بیان اینکه خرید و فروش در بیت کوین باید توسط شخص سرمایهگذار صورت بگیرد و افراد ناآگاه نباید به این عرصه ورود کنند، گفت: تنها با افزایش دانش در حوزه فناوری بلاکچین که فناوری زیرساختی تمام رمز ارزهاست میتوان اقدام به سرمایه گذاری در این حوزه کرد.
٢٢٣٢٢٣
دیدگاه شما