منتشر کنندگان اوراق قرضه

اوراق قرضه با پشتوانه رهنی، (به انگلیسی: Mortgage-backed securities) این اوراق توسط موسسات دولتی یا موسسات مورد حمایت دولت، مانند فنی می و فردی مک منتشر می شوند. در واقع این موسسات این اوراق را به پشتوانه مجموعه ای از وام های مسکن (که ممکن است این وام ها را خود داده باشند، یا آن ها را از دیگر بانک ها خریده باشند) که در ترازنامه خود دارند، منتشر می کنند (فرایند تبدیل وام به اوراق قرضه) و پس از فروش آن ها به سرمایه گذاران، وجوه حاصله را مجدداً وارد چرخه پرداخت وام مسکن می کنند. در واقع با این اقدام، وجوه لازم جهت پرداخت به متقاضیان وام مسکن، فراهم می گردد.
وام های رهنی توسط یک نهاد واسط خریداری شوند. هدف از ایجاد نهاد واسط تفکیک مالکیت وام های رهنی و فروشندهٔ ان است، به عبارت دیگر در صورت عدم وجود نهاد واسط مالکیت وام های رهنی تبدیل شده به اوراق بهادار همچنان در اختیار بانک خواهد ماند و در صورت ورشکستگی بانک طلبکاران قادر به تملک آن ها می باشند.
خریدار مجموعه ای از وام های رهنی را جمع آوری کند.
خریدار اوراق بهادار با پشتوانهٔ وام های رهنی را براساس مجموعه ای از وام های رهنی جمع آوری شده منتشر کند.
از مزایای خرید این اوراق، بازگشت بخشی از اصل و فرع آن، در پایان هر ماه می باشد، در حالی که در سایر اوراق قرضه اصل مبلغ فقط در سررسید قابل دریافت است.بازار اوراق رهنی شامل اوراق رهنی مسکونی و اوراق رهنی تجاری است. منظور از اوراق رهنی مسکونی اوراقیاست که پشتوانهٔ آن ها وام های رهنی مسکونی است و به همین ترتیب اوراق رهنی تجاری توسط وام هایرهنی مربوط به املاک تجاری پشتیبانی می گردند.در کشور آمریکا بازار وام های رهنی به دو بخش وام های رهنی با ضمانت اژانس های دولتی و وام های رهنی بدون ضمانت تقسیم می گردد.ساختار این وام ها به گونه ای است که جریان نقدی مربوط به اصل و بهرهٔ وام ها از قرض کننده به دارندهٔاوراق منتقل می شود. ممکن است این اوراق ساختار پیچیده ای داشته باشند که خود شامل مجموعه ای از اوراقبهادار رهنی باشند، که از جملهٔ این اوراق می توان به تعهدات رهنی وثیقه گذاری شده (CMO) وتعهداتبدهی وثیقه گذاری شده (CMD) اشاره کرد. اوراق بهادار رهنی را به قطعاتی تقسیم می کنند که ریسک و بازدهمتفاوتی دارند و سرمایه گذاران می توانند به تناسب ریسک پذیری خود در این اوراق سرمایه گذاری کنند.
فرایند اوراق بهادار سازی فرایندی پیچیده است، این فرایند ریسک را توزیع می کند و به سرمایه گذاران اجازه می دهد تا سطوح مختلفی از ریسک را انتخاب کنند.اصول ان عبارتند از:
ایجاداوراق بهادار مطمئن توسط اژانس های تحت حمایت دولت و نهادهای خصوصی با اعتبار بالا صورت می گیرد. در ایالات متحده دارنده گان اوراق بهادار رهنی مسکونی دارای این اختیار هستند که اقساط ماهانه را بیشتر از آنچه از قبل تعهد کرده اند پرداخت کنند و تسویهٔ کل مبلغ وام را زودتر انجام دهند، بنابرین جریان نقدی ماهانهٔ این اوراق از قبل مشخص نیست، در نتیجه اوراق بهادار با پشتوانهٔ وام های رهنی دارای ریسک پیش پرداخت (prepayment Risk) هستند.

اوراق بهادار چیست؟ انواع و نحوه خرید

همه ما انسان ها در طول زندگی خود بارها و بارها کلماتی از قبیل اوراق بهادار، بورس، ابزار مالی ، اوراق بدهی، بازار مشتقات و این دسته موضوعات را یا در اخبار تلویزیون و رادیو و یا از اطرافیان خود شنیده ایم و با انها آشنا هستیم اما خیلی از افراد اطلاعی از تعاریف علمی این مفاهیم و کاربرد انها در اقتصاد کشور، جهان و حتی در زندگی شخصی خود ندارند. اوراق بهادار در واقع سندی قابل داد و ستد است که انواع گوناگونی دارد و منتشر کنندگان اوراق قرضه نوعی ارزش مالی را برای مالک آن به همراه دارد. در این مقاله می‌آموزیم که اوراق بهادار به چه معناست؟ انواع آن چیست؟ چگونه و تحت چه شرایطی امکان خرید و فروش انرا داریم؟ اگر شما هم به دنبال افزایش دانش اقتصادی خود هستید تا پایان این مقاله با مدرسه بورس همراه باشید.

آشنایی با انواع دارایی(Asset)

در دنیای اقتصاد هر چیزی که انرا به عنوان دارایی میشناسیم به دو دسته تقسیم بندی میشود :

1. دارایی های مشهود :دارایی های ملموس که جنبه فیزیکی دارند ، مثل : مسکن ، طلا ، اسکناس و …
2. دارایی های نامشهود :دارایی های غیرملموس که جنبه فیزیکی ندارند اما ارزشمند هستند مثل : برند تجاری ، اوراق بهادار ، اطلاعات و …

اوراق بهادار به عنوان یک دارایی مالی نامشهود با توجه به انواع گوناگون خود کاربرد های مختلفی دارد برای مثال دارند تعدادی اوراق بهادار سهام یک شرکت است ، در واقع به میزان سهام خود مالک بخشی از شرکت محسوب میشود و در سود و زیان شرکت شریک است.

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار، سندی است که دارنده قانونی را مشخص کرده و ارزش مالی دارد.همچنین این سند قابلیت داد و ستد داشته و برای انتقال دارایی استفاده میشود.نهادی که این اوراق را صادر میکند،صادرکننده اوراق است و برای اینکه هرنوع از این اوراق بدست خریدار برسد واسطه هایی به نام کارگزاری ها هستند که با نهاد صادرکننده اوراق در ارتباط هستند و اوراق های مختلف را برای خریداران و متقاضیان خریداری می‌کنند.

انواع اوراق بهادار

چهار نوع اصلی اوراق بهادار عبارت اند از :

• اوراق بدهی ( اوراق قرضه )
• اوراق صاحبان سهام
• اوراق مشتقات
• اوراق ترکیبی ( ترکیبی از اوراق بدهی و سهام )

اوراق بدهی( اوراق قرضه )

اوراق بدهی یا به عبارتی اوراق قرضه (Bonds) ، اوراقی است با درامد ثابت (Fix Income)که در تاریخ سررسید آن ،میزان پول قرض گرفته شده همراه با بهره ای از قبل مشخص شده توسط وام گیرنده بازپرداخت میشود.
ارزش معاملات روزانه اوراق بدهی به مراتب بیشتر از اوراق سهام هست ، زیرا این نوع اوراق همیشه مورد توجه سرمایه گذاران نهادی ، در کنار بنگاه های دولتی و غیر دولتی است و میزان زیادی از این اوراق نزد آنها نگه داری می‌شود.

اوراق بهادار اسلامی (صکوک)

از انجا که اوراقی همچون اوراق قرضه به دلیل ربوی بودن در بازار سرمایه اسلامی قابل معامله نیستند ، کارشناسان درصدد برامدند که ابزاری منطبق با تعالیم اسلام طراحی کنند که از انها به عنوان ابزار مالی اسلامی یا صکوک یاد میشود که به سه گروه کلی تقسیم میشوند :

• اوراق غیر انتفاعی چون قرض الحسنه

اوراق بهاداری است که بر اساس قرارداد قرض بدون بهره منتشر می شود و به موجب آن قرارداد، ناشر اوراق به میزان ارزش اسمی آنها از دارندگان اوراق استقراض می کند و به همان مقدار به آنها بدهکار است و بایستی در سررسید معین یا عندالمطالبه به آنان بپردازد.

اوراق بهادار غیر انتفاعی است که به قیمت اسمی مشخص برای مدتی معین منتشر می شود و به واقفینی که قصد مشارکت در طرح‌های عام المنفعه را دارند واگذار می شود.

• اوراق انتفاعی با بازده مشخص

اوراق انتفاعی مثل مرابحه، اجاره، استصناع و اوراق انتفاعی با بازده انتظاری مانند اوراق مشارکت و مضاربه که تعاریف آنها بشرح زیر می باشد.

مرابحه

اوراق بهاداری است که دارندگان آن به صورت مشاع مالک دارایی مالی هستند که بر اساس قرارداد مرابحه حاصل شده است، این اوراق بازدهی ثابت داشته و قابل فروش در بازار ثانوی میباشند.

اجاره

اوراق بهاداری منتشر کنندگان اوراق قرضه است که براساس عقد اجاره منتشر می شود و نشان دهنده مالکیت مشاع دارندگان آن، در دارایی مبنای انتشار اوراق است که اجاره داده می شود.

استصناع

اسناد و گواهی‌های دارای ارزش یکسان هستند و برای تجمیع وجوه لازم جهت ساخت دارایی استفاده می‌شوند که پس از ساخت، تحت تملک دارنده صُکوک در می آید.

اوراق مشارکت

سندی است گویای مالکیت دارنده آن نسبت به بخشی از یک دارایی حقیقی که متعلق به دولت، شرکت‏های تعاونی یا خصوصی است و تا سررسید اوراق، صاحب اوراق مشارکت در تغییر قیمت دارایی شریک می شود.

مضاربه

سندی‌ است گویای مالکیت دارندگان آن بطوری‌که ناشر اوراق مضاربه با واگذاری اوراق، وجوه متقاضیان اوراق را جمع آوری کرده و به عنوان مضاربه در اختیار بانی قرار می دهد، بانی در فعالیت اقتصادی سودآور (بازرگانی) به کار می گیرد و در پایان هر معامله یا پایان هر دوره مالی سود حاصله را براساس نسبت هایی که از پیش روی اوراق تعیین شده، میان خود و صاحبان اوراق تقسیم می کند.

اوراق سهام(Stocks)

اوراق صاحبان سهام به انواع گوناگونی با معیار های متفاوت دسته بندی میشوند که دو نوع پر کاربرد ان عبارت اند از :
۱- سهام عادی
۲- سهام ممتاز
متداول ترین نوع این اوراق ، سهام عادی است که در بازار بورس اوراق بهادار معامله میشود و که دارای دو نوع ارزش اسمی و بازاری هستند ؛ ارزش اسمی سهام هر شرکتی در ایران مبلغ 100 تومان است ، درحالی که ارزش بازاری سهام این گونه محاسبه نمیشود و تنها ابزار سنجش آن ، میزان عرضه و تقاضا در تابلوی سهام است و این نوع سهام نشان دهنده میزان مشارکت و مالکیت دارنده آن در شرکت است.
نکته قابل توجه این است که دارندگان این نوع سهام سود ثابتی دریافت نمیکنند چه بسا ممکن هست که مورد ضرر و زیان هم قرارگیرند، به همین ترتیب این نوع سهام در زیرمجموعه دارایی های پرریسک قرار میگیرد.
سهام ممتاز هم تا حدودی شبیه به سهام عادی است با این تفاوت که میزان سود دارنده آن ، ثابت و غالبا به صورت توافقی است که بر سود سهامداران عادی مقدم است.

اوراق مشتقه(Derivatives)

اوراق مشتقه نوعی ابزار مالی است که صرف برگه و سند آن ارزشی ندارد بلکه به واسطه پشتوانه خود یعنی کالاهای فیزیکی ( دارایی های پایه ) که در مقابل خرید اوراق به خریدار تعلق میگیرد ،ارزش پیدا میکند.
رایج ترین دارایی های پایه یا مبنا شامل کالاها ، مواد اولیه مثل مواد شیمیایی ، فلزات ، طلا و حتی سهام و … میشود.
به منتشر کنندگان اوراق قرضه عبارتی قرارداد میان خریدار و فروشنده همان اوراق مشتقه است ،درحالی که بهای این قرارداد و قیمت آن براساس قیمت تعیین شده برای کالای مدنظر مشخص میشود.

انواع اوراق مشتقه

اوراق مشتقه به طور کلی به 4 دسته تقسیم میشوند :

قرارداد آتی

قرارداد آتی یا (Future Contracts) قراردادی می باشد، که طرفین معامله، در زمان کنونی تصمیم می گیرند که کالایی را در زمانی مشخص در آینده، معامله نمایند. قیمت، ارزش و میزان معامله در زمان فعلی تعیین می گردد اما انتقال کالا و پول در آینده، صورت می گیرد.

قرارداد سلف

در واقع، قرارداد سلف به قراردادی گفته می‌شود که به موجب این قرارداد، کالا با قیمت معینی در زمانی مشخص در آینده (با توافق طرفین) تحویل داده می‌شود و مبلغ آن در هنگام معامله پرداخت می‌گردد.

قرارداد اختیار معامله

اختیار معامله (Option) قراردادی دوطرفه بین خریدار و فروشنده است که براساس آن خریدار قرارداد، حق(نه تعهد) دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد.

قرارداد معاوضه

معاوضه (swap) به این معناست که طرفین قرارداد بدون اینکه وجه نقدی ضمن عقد مبادله نمایند دو مال عینی و معین موضوع عقد قرار میگیرد.

ویژگی های اوراق بهادار

این اوراق ، گواهی هستند که دلالت دارند بر پرداخت مبلغ ثبت شده روی آنها(مبلغ اسمی اولیه ) توسط منتشر کننده آن در آینده به این صورت که یک ورقه بصورت ثبتی و قانونی توسط دولت (یا هر موسسه دیگر) منتشر می شود که روی آن مبلغ اسمی و اولیه مشخص شده است اما زمان بازپرداخت و سررسید انها به منتشر کنندگان اوراق قرضه دلیل انواع گوناگونی که دارند متفاوت است.

شرایط و نحوه خرید اوراق بهادار

برای ورود به بازار سرمایه ، همه افراد نیازمند انجام دو دسته کار هستند، ابتدا آموزش کاربردی که لازمه آن گذراندن ساعت ها آموزش با کیفیت هست و در مرحله دوم نیاز به دریافت کد بورسی و دسترسی به سیستم معاملات و خرید اوراق بهادار می باشد، که مراحل آن بشرح زیر می باشد:
１- وارد شدن در سامانه سجام و ثبت نام با وارد کردن شماره همراه خود و دیگر اطلاعات خواسته شده و تکمیل کردن مراحل احراز هویت به صورت الکترونیکی در همین سامانه
２- ارسال شدن کد بورسی شما از طریق پیامک که یک عبارت شامل 5 رقم و 3 حرف است.
３- انتخاب کارگزاری مناسب جهت دسترسی به پنل معاملات خود و ثبت نام در آن
4- ارسال شدن نام کاربری و رمز عبور پنل معاملاتی شما در کارگزاری ثبت نام شده از طریق پیامک و ایمیل
5-پرداخت مبلغی به حساب معاملاتی از طریق درگاه های اینترنتی
( حداقل مبلغ برای خرید 500هزار تومان است )
6-خرید اوراق بهادار

مدارک مورد نیاز برای خرید اوراق بهادار

مدارک مورد نیاز برای افراد حقیقی :

● تصویر صفحه اول شناسنامه
● تصویر پشت روی کارت ملی
● تصویر آخرین مدرک تحصیلی
● اطلاعات شماره حساب بانکی اعم از شماره حساب، شماره شبا، نام شعبه ، کد شعبه و بانک مورد نظر
● داشتن کارت بانکی با رمز دوم برای پرداخت هزینه ثبت نام در سجام به صورت آنلاین
● افراد زیر ۱۸ سال نمی‌توانند به صورت مستقیم مراحل ثبت نام بورس را انجام داده و نیاز به حضور والدین خود دارند.

مدارک مورد نیاز برای افراد حقوقی :

● تصویر روزنامه رسمی آگهی تأسیس شرکت
● تصویر روزنامه رسمی آگهی کلیه تغییرات
● تصویر اساسنامه شرکت
● کپی شناسنامه و کارت ملی اعضای هیئت مدیره
● تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقوقی و تعهدنامه
● تکمیل فرم توافقنامه معاملات آنلاین
● تکمیل فرم قرارداد معاملات برخط و پاسخ به معاملات برخط
● شرکت در آزمون معاملات بر خط
● ارائه نامه درخواست کد معاملاتی در سربرگ شرکت
● مدارک معرفی نماینده رسمی شرکت برای دریافت کد بورسی

خرید آنلاین و غیر حضوری اوراق بهادار

پس از دریافت نام کاربری و رمز منتشر کنندگان اوراق قرضه عبور خود برای استفاده از پنل معاملاتی کارگزاری و واریز حداقل مبلغ مورد نیاز (500هزار تومان) ، میتوانید سهام و اوراق مدنظر خود را خریداری کنید و انرا در پرتفوی خود (سبدسرمایه گذاری) در پنل معاملاتی خود مشاهده کنید.
برای مشاهده لیست تمام سهام و صندوق های سرمایه گذاری و … منتشر کنندگان اوراق قرضه میتوانید به سایت Tsetmc مراجعه کنید.
برای یادگیری کامل سایت Tsetmc پیشنهاد میکنیم در دوره اموزش نوین TSETMC مدرسه بورس شرکت کنید.

کارگزاران اوراق بهادار

برای مشاهده لیست کارگزاری های معتبر و دارای مجوز کافی است به سایت سازمان بورس اوراق بهادار مراجعه و در( قسمت فیلتر ها < نوع < کارگزاری ) کارگزاری مورد نظر خود را انتخاب کنید.

زمان خرید اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار ایران در روزهای شنبه تا چهارشنبه به جز روزهای تعطیل باز است.
ساعت ۸:۴۵ الی ۹ زمان پیش گشایش است که در این زمان خرید و فروشی انجام نمیشود و فقط میتوان در آن سفارشات خود را در دامنه قیمتی آن روز قرار داد.
از ساعت ۹ الی ۱۲:۳۰ زمان اصلی بازار است که معاملات در این زمان انجام میشود.
از ساعت 11:30 الی 12 پیش گشایش و از 12 الی 15 زمان انجام معملات صندوق های طلا هست.

کارمزد خرید اوراق بهادار

فرمول محاسبه میزان کارمزد در زمان خرید : ( در زمان خرید نرخ مالیات صفر است )

0/003712 × قیمت خرید × تعداد سهام = محاسبه کارمزد خرید (سهام بورس)
0/003632× قیمت خرید × تعداد سهام = محاسبه کارمزد خرید (سهام فرابورس)

فرمول محاسبه میزان کارمزد در زمان فروش :

0/0088 ×قیمت خرید × تعداد سهام = محاسبه کارمزد فروش (هم سهام بورس و هم فرابورس)

سخن آخر

از همه شما ،همراهان گرامی مدرسه بورس سپاسگذاریم که تا پایان این مقاله با ما همراه بودید. بسیار خوشحال میشویم اگر درخواست ها و پیشنهادات و انتقادات خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید. در نهایت ، همه فعالان بازار سرمایه برای اینکه بتوانند برای سال های متمادی و در هر شرایط اقتصادی در بازار بورس ماندگار باشند و به طور مستمر سود کنند نیاز هست که اموزش ببینند. شما میتوانید با شرکت در دوره جامع نوابغ بورس و سرمایه گذاری هر انچه که برای تبدیل شدن به یک سرمایه گذار حرفه ای لازم دارید بدست اورید.

حسابداری

سهام و اوراق قرضه - اوراق قرضه (اوراق سرمایه گذاری)

سهام و اوراق قرضه - اوراق قرضه (اوراق سرمایه گذاری)

در شرکتهای سهامی فقط شرکت سهامی عام می تواند تحت شرایطی مبادرت به صدور اوراق قرضه بنماید. این اوراق مانند سهام قابل معامله بوده و نقل و انتقال آن مثل سهام بی نام (با قبض و اقباض) وسهام با نام (ثبت دردفتر نقل و انتقال سهام شرکت) صورت می گیرد. ورقه مزبور معرف مبلغی وام است. بدین معنی که دارنده ورقه قرضه بستانکار شرکت می گردد و برخلاف صاحب سهم نمی تواند از حقوق ناشی از سهم منتفع گردد. به ورقه قرضه بهره معینی تعلق می گیرد و این بهره مبلغ ثابت بوده و در هر سال مالی به دارنده ورقه توسط شرکت پرداخت می گردد.

شرکت ملزم است تمامی وام دریافتی را در یک دفعه و یا به اقساط به صاحب ورقه قرضه مسترد نماید و نیز شرکت می تواند علاوه بر بهره حقوق دیگری از قبیل قابل تعویض یا قابل تبدیل بودن ورقه قرضه به سهام را به صاحب آن اعطا نماید.

اول - انتشار اوراق قرضه

انتشار اوراق قرضه در ایران از طرف دولت و موسسات وابسته به آن سابقه طولانی دارد ولی صدور این اوراق در بخش خصوصی به علت عدم نیاز به سرمایه های عظیم برای واحدهای تولیدی متداول نشده است با وجود آن ترتیبات قانونی آن در مواد ٥١ الی ٧١ (ل.ا.ق.ت) پیش بینی شده است. موارد انتشار اوراق قرضه توسط شرکتهای سهامی عبارتند از : نیاز به سرمایه بیشتر برای توسعه فعالیتهای تولیدی و اقتصادی کم هزینه بودن انتشار اوراق قرضه نسبت به انتشار سهام تمایل شرکت سهامی به عدم تغییر در ترکیب مجمع عمومی.

دوم - نحوه انتشار اوراق قرضه

انتشار اوراق قرضه وقتی امکان پذیر است که شرکت سهامی عام کلیه سرمایه ثبت شده خود را تادیه نمود و دو سال تمام از تاریخ ثبت شرکت گذشته باشد. ضمنا ترازنامه های سالیانه مربوط به دو سال گذشته نیز به تصویب مجمع عمومی رسیده باشد.
چنانچه در اساسنامه بنا به پیشنهاد هیات مدیره شرکت انتشار اوراق قرضه را تصویب نموده شرایط آن را نیز تعیین می کند مبلغ اسمی اوراق قرضه و همچنین قطعات اوراق قرضه در صورت تجزیه باید متساوی باشد (مواد ٥٥ و ٥٦ ل.ا.ق.ت).

سوم- اطلاعیه انتشار اوراق قرضه

اطلاعیه انتشار اوراق قرضه مشتمل بر نکات مندرج در ماده ٥٨ (ل.ا.ق.ت) است که پس از امضا توسط دارندگان امضای مجاز شرکت باید به انضمام تصمیم کتبی راجع به فروش اوراق قرضه و شرایط صدور و انتشار آن به مرجع ثبت شرکتها اعلام گردد.

اداره ثبت شرکتها پس از ثبت مفاد تصمیم شرکت راجع به فروش اوراق قرضه خلاصه آن را همراه با طرح اطلاعیه انتشار اوراق مزبور به هزینه شرکت در روزنامه رسمی آگهی می نماید . توضیح آنکه بدون انجام تشریفات مورد بحث هر گونه آگهی برای فروش اوراق قرضه ممنوع می باشد.

پس از انتشار آگهی فوق شرکت مکلف است که تصمیم مجمع عمومی و اطلاعیه انتشار اوراق قرضه را با قید شماره و تاریخ آگهی منتشر در روزنامه رسمی و همچنین شماره و تاریخ روزنامه رسمی که آگهی در آن منتشر شده است در روزنامه کثیرالانتشار که آگهی های مربوط به شرکت در آن شر می گردد آگهی نماید ( مواد ٥٧ . ٥٨. ٥٩ ل.ا.ق.ت).

برابر ماده ٦٠ (ل.ا.ق.ت) ورقه قرضه مانند سهام شامل نکات زیر بوده و به همان ترتیبی که برای امضای اوراق سهام مقرر منتشر کنندگان اوراق قرضه شده است توسط لااقل دو نفر که به موجب مقررات اساسنامه تعیین شده اند امضا می شود:

١- نام شرکت
٢- شماره و تاریخ ثبت شرکت
٣- مرکز اصلی شرکت
٤- مبلغ سرمایه شرکت
٥- مدت شرکت
٦- مبلغ اسمی و شماره ترتیب و تاریخ صدور ورقه قرضه
٧- تاریخ و شرایط بازپرداخت قرضه و نیز شرایط بازخرید ورقه قرضه (اگر قابل بازخرید باشد)
٨- تضمیناتی که احتمالا برای قرضه در نظر گرفته شده است.
٩- در صورت قابلیت تعویض اوراق قرضه با سهام شرایط و ترتیباتی که باید برای تعویض رعایت شود با ذکر نام اشخاص یا موسساتی که تعهد تعویض اوراق قرضه را کرده اند.
١٠- در صورت قابلیت تبدیل ورقه قرضه به سهام شرکت مهلت و شرایط این تبدیل.

چهارم - حقوق صاحبان اوراق قرضه
١- حق دریافت بهره

نرخ بهره که ضمن تصمیم شرکت راجع به فروش و شرایط انتشار اوراق قرضه تعیین می گردد در اطلاعیه انتشار اوراق قرضه همانطوری که در بند ٩ ماده ٥٨ (ل.ا.ق.ت) پیش بینی شده برای اطلاع خریداران قید می شود تا علاوه بر مبلغ اسمی هر ورقه نرخ بهره ای که به قرضه تعلق می گیرد و همچنین ترتیب محاسبه آن مشخص گردد.

٢- حق دریافت مبلغ اسمی ورقه قرضه

هر صاحب ورقه قرضه حق دارد پس از انقضای موعد یا مواعد قرضه مبلغ اسمی آن را مطالبه نماید و شرکت صادر کننده ورقه مزبور نیز مکلف است مبلغ اسمی مندرج در ورقه قرضه را در موعد یا مواعد معین به دارنده اش مسترد دارد. برای جلوگیری از تضرر صاحب ورقه ناشی از کاهش ارزش پول شرکتها معمولا در بازپرداخت مبلغ اسمی میزان افزایش نرخ بعضی از محصولات یا خدمات شرکت را پیش بینی می نمایند و یا اینکه جایزه ای برای دارندگان ورقه در نظر می گیرند.

٣- حقوق دیگری که ممکن است به صاحب ورقه تعلق گیرد.

ماده ٥٢ (ل.ا.ق.ت) مقرر داشته که (برای ورقه قرضه ممکن است علاوه بر بهره حقوق دیگری نیز شناخته شود) این حقوق ممکن است شامل: حق تبدیل ورقه قرضه با سهم شرکت که با افزایش سرمایه شرکت تحقق می یابد حق تعویض ورقه قرضه با سهم شرکت که این امر نیز با افزایش سرمایه صورت می گیرد باشد.

اوراق قرضه با پشتوانه رهنی

اوراق قرضه با پشتوانه رهنی، (به انگلیسی: Mortgage-backed securities) این اوراق توسط موسسات دولتی یا موسسات مورد حمایت دولت، مانند فنی می و فردی مک منتشر می شوند. در واقع این موسسات این اوراق را به پشتوانه مجموعه ای از وام های مسکن (که ممکن است این وام ها را خود داده باشند، یا آن ها را از دیگر بانک ها خریده باشند) که در ترازنامه خود دارند، منتشر می کنند (فرایند تبدیل وام به اوراق قرضه) و پس از فروش آن ها به سرمایه گذاران، وجوه حاصله را مجدداً وارد چرخه پرداخت وام مسکن می کنند. در واقع با این اقدام، وجوه لازم جهت پرداخت به متقاضیان وام مسکن، فراهم می گردد.
وام های رهنی توسط یک نهاد واسط خریداری شوند. هدف از ایجاد نهاد واسط تفکیک مالکیت وام های رهنی و فروشندهٔ ان است، به عبارت دیگر در صورت عدم وجود نهاد واسط مالکیت وام های رهنی تبدیل شده به اوراق بهادار همچنان در اختیار بانک خواهد ماند و در صورت ورشکستگی بانک طلبکاران قادر به تملک آن ها می باشند.
خریدار مجموعه ای از وام های رهنی را جمع آوری کند.
خریدار اوراق بهادار با پشتوانهٔ وام های رهنی را براساس منتشر کنندگان اوراق قرضه مجموعه ای از وام های رهنی جمع آوری شده منتشر کند.
از مزایای خرید این اوراق، بازگشت بخشی از اصل و فرع آن، در پایان هر ماه می باشد، در حالی که در سایر اوراق قرضه اصل مبلغ فقط در سررسید قابل دریافت است.بازار اوراق رهنی شامل اوراق رهنی مسکونی و اوراق رهنی تجاری است. منظور از اوراق رهنی مسکونی اوراقیاست که پشتوانهٔ آن ها وام های رهنی مسکونی است و به همین ترتیب اوراق رهنی تجاری توسط وام هایرهنی مربوط به املاک تجاری پشتیبانی می گردند.در کشور آمریکا بازار وام های رهنی به دو بخش وام های رهنی با ضمانت اژانس های دولتی و وام های رهنی بدون ضمانت تقسیم می گردد.ساختار این وام ها به گونه ای است که جریان نقدی مربوط به اصل و بهرهٔ وام ها از قرض کننده به دارندهٔاوراق منتقل می شود. ممکن است این اوراق ساختار پیچیده ای داشته باشند که خود شامل مجموعه ای از اوراقبهادار رهنی باشند، که از جملهٔ این اوراق می توان به تعهدات رهنی وثیقه گذاری شده (CMO) وتعهداتبدهی وثیقه گذاری شده (CMD) اشاره کرد. اوراق بهادار رهنی را به قطعاتی تقسیم می کنند که ریسک و بازدهمتفاوتی دارند و سرمایه گذاران می توانند به تناسب ریسک پذیری خود در این اوراق سرمایه گذاری کنند.
فرایند اوراق بهادار سازی فرایندی پیچیده است، این فرایند ریسک را توزیع می کند و به سرمایه گذاران اجازه می دهد تا سطوح مختلفی از ریسک را انتخاب کنند.اصول ان عبارتند از:
ایجاداوراق بهادار مطمئن توسط اژانس های تحت حمایت دولت و نهادهای خصوصی با اعتبار بالا صورت می گیرد. در ایالات متحده دارنده گان اوراق بهادار رهنی مسکونی دارای این اختیار هستند که اقساط ماهانه را بیشتر از آنچه از قبل تعهد کرده اند پرداخت کنند و تسویهٔ کل مبلغ وام را زودتر انجام دهند، بنابرین جریان نقدی ماهانهٔ این اوراق از قبل مشخص نیست، در نتیجه اوراق بهادار با پشتوانهٔ وام های رهنی دارای ریسک پیش پرداخت (prepayment Risk) هستند.

بلومبرگ: بن بست آمریکا در فروش اوراق قرضه دلاری جدید

دولت آمریکا سالانه بیش از ۷۸۰ میلیارد دلار کسری بودجه دارد که از طریق فروش اوراق قرضه دلاری تأمین می شود. این روند موجب شده است انباشت بدهی دولت این کشور به بیش از ۲۱۵۰۰ میلیارد دلار برسد که سود سالانه آن بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار برای دولت آمریکا هزینه درپی دارد. اما در سال های اخیر کاهش تمایل کشورهای جهان به خرید اوراق قرضه دلاری و افزایش عرضه آن ها در بازارهای منتشر کنندگان اوراق قرضه ثانویه، به چالشی جدی پیش روی انتشار اوراق قرضه جدید از سوی دولت آمریکا تبدیل شده است.

به گزارش مسیر اقتصاد دولت آمریکا سالانه با کسری بودجه قابل توجهی مواجه است که از طریق انتشار و فروش اوراق قرضه تأمین می شود.

در واقع جهان روا بودن دلار این امتیاز را برای دولت آمریکا ایجاد کرده است که بیش از میزان درآمدهای واقعی خود، هزینه انجام دهد و منابع آن را از طریق انتشار اوراق دلاری بدون پشتوانه تأمین نماید.

کسری بودجه آمریکا به ۷۸۲ میلیارد دلار رسید

بر اساس آمارها در سال مالی گذشته کسری بودجه آمریکا ۷۸۲ میلیارد دلار برآورد شده است که بزرگترین کسری مالی از سال ۲۰۱۲ میلادی به بعد محسوب می شود.

بخش عمده کسری بودجه دولت آمریکا از طریق فروش اوراق قرضه تأمین می شود و بنابراین برای تأمین آن دولت این کشور باید به طور ماهانه دست کم ۶۰ میلیارد دلار اوراق قرضه دلاری جدید منتشر کند.

به طور خاص وزارت خرانه داری آمریکا در ماه جاری میلادی اقدام به فروش ۷۴ میلیارد دلار اوراق قرضه کرده است. در ماه گذشته میلادی نیز ۱۰۶ میلیارد دلار اوراق قرضه به فروش رسیده است. بر اساس اعلام وزارت خزانه داری آمریکا، این اوراق قرضه با سر رسیدهای ۳ سال، ۱۰ سال و ۳۰ سال منتشر می شوند.

پرداخت ۵۲۳ میلیارد دلار سود اوراق قرضه توسط دولت آمریکا در سال ۲۰۱۸

این روند موجب شده است هرساله بر میزان انباشت بدهی دولت آمریکا افزوده شود؛ به طوریکه مجموع بدهی این کشور در حال حاضر به بیش از ۲۱ هزار ۵۰۰ میلیارد دلار رسیده است. بر اساس آمار وزارت خزانه داری آمریکا هزینه پرداخت سود این میزان بدهی در سال ۲۰۱۸ میلادی ۵۲۳ میلیارد دلار بوده است.

پرداخت سود بدهی انباشت شده ناشی از اوراق قرضه منتشر شده در دهه های اخیر، یکی از بزرگترین بخش های هزینه ای بودجه دولت آمریکاست. در واقع دولت آمریکا هرساله بخش قابل توجهی از منابع حاصل از انتشار اوراق قرضه جدید را صرف پرداخت سود اوراق هایی میکند که در سال های قبل منتشر کرده است؛ و به این ترتیب بر میزان بدهی انباشت خود می افزاید تا بتواند از پس پرداخت سود آن برآید.

کاهش تمایل کشورهای جهان به خرید اوراق دلاری

اما استفاده بی محابا از این منبع گسترده روی دیگری هم دارد که آن کاهش تمایل کشورهای جهان به خرید اوراق قرضه دلاری آمریکا است.

در طول دهه های اخیر، به دلیل جهان روا بودن دلار، خرید اوراق قرضه آمریکا، یکی از مناسب ترین مقاصد سرمایه گذاری برای دولت ها و همچنین شرکت های بزرگ در سراسر جهان بوده است. اما در طول سال های اخیر به دلیل استفاده بیش از حد آمریکا از ابزار دلار، از تمایل کشورهای جهان به خرید اوراق قرضه دلاری کاسته شده است و در مقابل دیگر مواردی همچون طلا به عنوان بهترین مقصد سرمایه گذاری مطرح شده اند.

کشورهایی مانند چین، روسیه، ترکیه و حتی ژاپن که خریداران اصلی اوراق قرضه دلاری آمریکا، محسوب می شوند، به جای خرید اوراق جدید، بیشتر به دنبال فروش اوراق های فعلی خود در بازارهای ثانویه هستند. به طوریکه می توان گفت میزان خریدهای خارجی در مزایده های اوراق قرضه دلاری خزانه داری آمریکا کاهش پیدا کرده است.

بن بست آمریکا در فروش اوراق قرضه دلاری جدید

کاهش تمایل خرید اوراق قرضه دلاری و در مقابل افزایش تمایل برای فروش آن ها در بازارهای ثانویه، مشکلاتی را برای دولت آمریکا، به عنوان بزرگترین منتشر کننده اوراق قرضه دلاری ایجاد کرده است.

در شرایط کاهش تقاضا، دولت آمریکا مجبور است اوراق قرضه دلاری جدید را با سودهای بیشتر به فروش برساند تا خریداران را مجاب به خرید آن ها نماید. اما افزایش سود اوراق قرضه به معنی افزایش هزینه های آتی دولت آمریکا در بازپرداخت سود این اوراق خواهد بود که به تشدید مشکلات این کشور منجر می شود.

آموزش گام به گام بورس اوراق بهادار (قسمت ۱۱۲) / انواع بازارهای مالی بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار

در آموزش گام به گام بورس اوراق بهادار، همراه شما خواهیم بود و به اصلی‌ترین ابهامات ورود به بازار جذاب بورس پاسخ خواهیم داد:

انواع بازارهای مالی بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار:

الف) بازار اولیه (Primary Market)

به گزارش صدای بورس ، بازار اولیه جایی است که بنگاه اقتصادی می تواند در آن دارایی های مالی خود را با منابع مالی بلند مدت مبادله کند. در این بازار منتشر کننده اوراق بهادار اقدام به فروش این اوراق می کند تا وجوه مورد نیاز خود را تامین کند. دلیل اصلی قابلیت فروش این اوراق وجود بازار ثانویه است.

ب) بازار ثانویه (Secondary Market)

در این بازار اوراق بهاداری که قبلا منتشر شده مورد خرید و فروش قرار می‌گیرند. وجود این بازار مشارکت‌کنندگان را مطمئن می‌سازد که می‌توانند اوراق بهادار خود را به راحتی به فروش برسانند و مشکلی از نظر تبدیل به نقد کردن دارایی‌های مالی‌شان نداشته باشند. در مورد اوراق قرضه که دارای سررسید مشخصی می‌باشند، وجود این بازارها این امکان را فراهم می‌آورد تا دارندگان این اوراق مجبور به نگهداری آن‌ها تا تاریخ سررسید نباشند. علاوه بر آن بازار ثانویه قیمت سهام جدیدی که قرار است در بازار اولیه عرضه شود را تعیین می‌کند.

بازار ثانویه خود به دو زیر بازار تقسیم می‌شود:

۱.بازار سازمان یافته بورس اوراق بهادار (Stock Market)

.بورس اوراق بهادار، یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است که در آن خرید منتشر کنندگان اوراق قرضه و فروش سهام شرکت‌ها، اوراق قرضه دولتی و یا مؤسسات معتبر خصوصی تحت ضوابط، قوانین و مقررات خاصی انجام می‌شود. خرید و فروش اوراق بهادار در ایران نیز به‌طور رسمی و دائمی در محلی معین به نام بورس اوراق بهادار تهران انجام می‌شود. تعیین قیمت هر سهم در این بازار بر مبنای عرضه و تقاضای آن است.

۲. بازار فرابورس (Over the Center Market)

بازار فرابورس ایران نیز در آبان سال ۱۳۸۷ فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد که این بازار دارای ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس است، اما شرایط پذیرش و معامله در آن ساده‌تر است تا اهرمی کمک‌کننده به تامین مالی اقتصاد کشور باشد. بازار سهام فرابورس ایران شامل بازارهای اول، دوم و پایه است. سهام شرکت‌هایی که شرایط لازم را داشته باشند در بازار اول و دو مبادله می‌شوند و شرکت‌هایی که این شرایط را نداشته باشند می‌توانند در بازار پایه معامله شوند.